Türk sanayisi ve ihracatının merkez üslerinden biri olan Kocaeli, coğrafi avantajlarına ve tüm potansiyeline rağmen aynı başarıyı lojistik açıdan yakalayamamanın sıkıntısı yaşıyor. Özellikle 2023 hedeflerinde başrollerden birini üstlenecek olan kentin vakit kaybetme lüksü olmadığını ifade eden Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ilk etapta bölgede bulunan limanların demiryolu ile bağlantısının yapılmasıyla, Anadolu’daki istenen sanayileşme sürecinin hızlanacağını ve bunun da sanayiye verilen en büyük teşvik olacağını düşünüyor. “Bu vesile ile minimum düzeye çekilen taşıma maliyetleri ile Anadolu’da sanayi yatırımları, özellikle ağır sanayi yatırımları artacaktır.  Aynı zamanda, bu bölgelerden gelişmiş yörelere olan göçün önlenmesi sağlanacak, bu bölgelerde elde edilen katma değer, ülke ekonomisinin sağlıklı büyümesine katkı sağlayacaktır” diyen Zeytinoğlu, bölgeye sağlayacağı katkı sebebiyle Derince Limanı’nın da yeniden ihale edilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Zeytinoğlu ayrıca, sivil havacılığa açılan Cengiz Topel Havaalanı’nın destek beklediğini, Köseköy Lojistik Merkezi’nde konteynır depolama alanlarının oluşturulması, limanlarla bağlantılarının sağlanması konusunun da öncelik taşıdığının altını çiziyor. Bu konuda ciddi bir yatırım bütçesine ihtiyaç duyulduğu belirten Zeytinoğlu, bütçeden aldıkları payın yükseltilmesi önerisini sunuyor.

‘AYDA 1,5 MİLYAR DOLAR İHRACAT YAPIYORUZ’
Geride bıraktığımız yılda Kocaelili sanayiciler hangi başarılara imza attı? Bu paralelde 2013’e dönük beklenti ve hedeflerinizi paylaşır mısınız?
Ülkemiz genelinde, 2012 yılında uygulanan ekonomi politikaları, iç talebi sınırlasa da dış talebe bağlı bir büyüme gerçekleştirdiğimizi söyleyebiliriz. İçinde bulunduğumuz yılda çevremizdeki olumsuzluklara rağmen yavaş da olsa ekonomimiz büyüdü. Yine bu olumsuzluklara rağmen ilimizin 2012 yılı ekonomik performansının başarılı geçtiğini söyleyebiliriz. Kocaeli ihracatta ilk on ayda 2011 yılını yakaladı. Türkiye genelinde ihracattaki yıllık artış ,5 iken, ilimizde %20 oldu. 87’de Türkiye’de aylık 1 milyar dolar ihracat yapılırken, 25 yıl sonra Kocaeli olarak ayda 1,5 milyar dolar ihracat yapıyoruz.
Buna karşın Avrupa’daki ekonomik daralma ilimizde de ihracatın başka ülkelere kaymasına neden oldu. Nitekim Kocaeli ihracatında Avrupa’nın payı 2011 yılında %37 iken, 2012’de %31’e geriledi. 2013’de Avrupa ekonomisinde canlanma bekliyoruz. Bu doğrultuda ihracatımız tekrar artışa geçeceğini tahmin ediyoruz.
Biliyorsunuz, her ay düzenli olarak ilimiz sanayi kuruluşlarının kapasitelerini ölçüyoruz. 2012 yılında ilimiz genelinde kapasiteler %71,2 oranında gerçekleşti. Bu oran geçen yıldan bir puan geride kaldığımızı gösteriyor. Kapasitelerde ilimizdeki seyir Türkiye geneline göre paralel oldu. 2013 yılında kapasitelerde artış olmasını bekliyoruz.
Kocaeli Sanayi Odası olarak 2013 yılı için Amerika ve Orta Asya kıtasında birtakım girişimlerde bulunmak istiyoruz. Kocaeli sanayisi için ABD’de tespit ettiğimiz altı eyalette (Texas, California, New York, Ohio, Illinois, Georgia) faaliyet göstermek için çaba sarf edeceğiz. ABD’de petrol ve doğal gaz maliyetleri dünya maliyetlerinin %20’i altında olmasını bir fırsat olarak görüyoruz.

2023 için başlatılan değişim ve dönüşüm sürecinde sanayi ve lojistik artık birbirinden ayrı tutulmuyor. Bu bakış açısıyla Kocaeli’nin değerlendirdiğinizde nasıl bir tablo karşımıza çıkıyor?
2023 yılı için belirlenen 500 milyar dolar ihracat hedefi doğrultusunda, Kocaeli’nin dış ticaretinin de en az 200 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz. Bu kapsamda yük hacimlerinin daha da artacak olmasıyla birlikte, mevcut olan altyapının yetersiz kalacağını biliyoruz. İlimizde bu yükü taşıyacak lojistik konusunda yeni altyapı yatırımlarına ihtiyaç duyuyoruz.
Bu noktadaki çözüm önerimizi de paylaşmak istiyoruz. Kocaeli, ,2 oranıyla ülke vergi gelirlerine katkısı ile ikinci sırada yer alıyor. Kişi başına 21 bin 405 TL ile en yüksek vergiyi biz ödüyoruz. Buna rağmen Kocaeli, Türkiye’ye 30 verirken 2 alıyor. 2011 yılında Genel Bütçe Vergi Gelirlerine ilimizin katkısı 34 milyar TL oldu. Bu rakam 72 ilin verdiği vergi kadardır. Tahakkukta Ankara ile eşit olmamıza rağmen tahsilatta Ankara ve Bursa’nın toplamı kadar vergi ödüyoruz. Maalesef ilimize bütçeden yapılan kişi başına harcama, Türkiye ortalamasının yaklaşık üçte biri kadar! 4 bin 100’e karşılık bin 700 TL. Bu miktarın Türkiye ortalamasına çekilmesi ile ilin ihtiyacı olan altyapı yatırımları hızlanacaktır.
Bu payı sadece ulaşım altyapısının güçlendirilmesi için istiyoruz. Bu katkı sadece ilimiz için değil, ülkemiz ve Anadolu için sağlanacak bir katkı olacak. Böylelikle arzu ettiğimiz Anadolu’daki sanayileşme süreci hızlanacak. Hükümetimiz tarafından açıklanan ve Anadolu’da yatırımı özendiren Yeni Teşvik Paketi tarafımızca büyük bir memnuniyetle karşılandı. Lojistik ve ulaşım ile ilgili yapılacak yatırımlarla yeni teşvik paketinin, üretimi canlandırmasını umut ediyoruz.

Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanan İhracatta Sürdürülebilir Üretim Ağları başlıklı çalışmada Kocaeli, 1. Bölgede ve tüm Türkiye’de lojistik avantajı en yüksek il olarak değerlendiriliyor. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?
Kocaeli gerçekten de Türkiye’de lojistik avantajı en yüksek il... Kocaeli Körfezin etrafında ve transit geçiş yollarının üstünde konumlanması ile lojistik konusunda ciddi bir avantaja sahip. Sanayinin bölgemizde bu denli kümelenmesinin temel nedeni sunduğu imkanlarla en rahat rekabet edebilecekleri bölge olmasından kaynaklanıyor.
Kocaeli Körfezi doğal bir rıhtım özelliği taşımakta. İlde irili ufaklı 34 liman/iskele bulunuyor. Ancak bunun 11 adedi gerçek anlamda liman, diğerleri yanaşma yeri olan tesistir. Bununla birlikte Kocaeli AB’nin beşinci büyük liman şehri konumunda.
Yüzölçümü bakımından Türkiye’nin en küçük ili olmasına rağmen Kocaeli’nin hinterlandı oldukça geniş. Kocaeli’nin imkanlarından faydalanacak Doğu Marmara Bölgesi, komşu iller, doluluk oranları yüksek organize sanayi bölgeleri bu hinterlandı oluşturuyor. Hatta Ankara’ya kadar uzanan bir alan söz konusu! Hinterlandı ile transit taşımacılık için Kocaeli bölgesi Karadeniz ve Doğu ülkeleri için büyük bir öneme sahip. Bu nedenle limanların modernizasyonu, demiryolu ve karayolu bağlantılarının geliştirilmesi büyük önem arz ediyor.
Kocaeli Sanayi Odası Başkanı olarak 2012 yılında bu konunun önemini ve ilimizin tüm ihtiyaçlarını ve eksiklerini birçok platformda aktarmaya çalıştım. İlimizde gerek Kocaeli Valiliğimiz gerekse Büyükşehir Belediye Başkanlığımız ile oluşturduğumuz bir sinerji var. Tüm ihtiyaçlarımızı iyi aktardığımızı düşünüyorum. 2013 yılında bunların takipçisi olacağız.

MARMARAY KOCAELİ’NE UZANMALI!
Kocaelili sanayicilerin lojistik talepler listesinde neler var?
Eski İstanbul yolunun duble yol olmasını istiyoruz. TEM - Kuzey Anadolu Otoyolu’nun da ilimizdeki demiryolu ile birlikte OSB’lere bağlanması gerekiyor. Ayrıca 3. köprü ve Dilovası köprü yolu bitmeden, OSB’lerin bağlantı yollarının tamamlanması büyük önem taşıyor. Çünkü 3. köprü yolu ile Kuzey Anadolu Otoyolu, Dilovası’nda bir araya geliyor. İzmit-Yalova D130 karayolu mevcut trafiği taşıyamamakta. İzmit ile Yalova arasında 60 km’de 28 adet trafik lambası bulunuyor. Ankara’dan gelen mevcut otoyolun, İzmir Otoyolu’na Altınova’nın güneyinden bağlanacak şekilde planlanması gerektiğini düşünüyoruz.
Köseköy Lojistik Merkezi’nin, Yalova üzerinden Gemlik ve Bursa'ya demiryolu ile bağlanması ve Bursa'dan İzmir ve Ankara'ya bağlantılarının yapılması gerekiyor. Derince Limanı’nın özelleştirme esnasında da Oda olarak aktif görev almak istiyoruz.
Öte yandan hemen hemen 34 limanın tamamının demiryolu bağlantısı maalesef yok. Bu bağlantı, yeni teşvik ayağına da katkı sağlayacaktır. Son olarak; Marmaray’ın Kocaeli’ne kadar gelmesini ve OSB çalışanlarına hizmet etmesini istiyoruz.
DİLOVASI’NDA SANAYİCİ İÇİN KENTSEL DÖNÜŞÜM ZAMANI!
Dilovası’nın gerek konumu gerekse limanlarıyla lojistik bakımdan avantajlı bir sanayi bölgesi olduğunun altını çizen Ayhan Zeytinoğlu, “Dilovası’ndaki hava kirliliğinin yaz aylarında; %40’ının otoyoldan kaynaklandığı tespit edildi. Kışın ise hava kirliliğinin ’u otoyoldan, %60’ı ise ısınmadan kaynaklanmakta. Bu rakamlar bize Dilovası’ndaki gerçek kirliliğin yazın otoyoldan, kışın ise ısınmadan kaynaklandığını gösteriyor. Yani bu tabloda tek aktör sanayici değil” diye konuşuyor. Zeytinoğlu, bu noktada bölgede devlet teşviki ile doğalgaz kullanımının yaygınlaştırılmasını, Dilovası’nın kuzeyindeki otoyolun bir an önce tamamlanmasını istiyor. Ayrıca bir kentsel dönüşüm ile bölgedeki yerleşim alanlarının sanayi içerisinden çıkarılmasının da önemine işaret ediyor.