Navlunda rüzgar tersine döndü!

22/12/2023 - 11:22:00

Pandemi sonrası navlun ve enerji fiyatlarında Türk ihracatçısı lehine oluşan tablonun tersine döndüğünü ifade eden EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, “Ancak talebin zaten nazlı olduğu bu süreçte düşen navlun fiyatları bizim ihracatçılarımızın Uzakdoğulu rakiplerine göre konumlarının zayıflamasına yol açıyor” dedi.

Etiketler: eib ihracat jak eskinazi lojistik

Ege İhracatçı Birlikleri Başkanı Jak Eskinazi, Türkiye’nin pandemi sonrasında ihracatta güzel bir ivme yakaladığını ve dünyanın en önemli tedarikçilerinden biri olma konumunu güçlendirdiğini söyledi. Eskinazi, “Altın yıl olarak nitelendirdiğimiz 2022 yılında ihracatımızı 169 milyar dolardan 225 milyar dolara taşıdık. Bu süreçte Avrupalı ve Amerikalı tedarikçiler alımlarının önemli bölümünü Uzakdoğu’dan Türkiye’ye kaydırdılar. Pazara yakınlığımız bir avantajken navlun fiyatlarındaki artışta bu süreci olumlu yönde tetikledi” dedi.

‘2023 YILINDA İHRACAT SEVİYEMİZİ KORUDUK’

Jak Eskinazi, 2022 yılına da başarılı bir giriş yaptıklarını ancak Şubat ayında Rusya ile Ukrayna arasında başlayan savaş sonrasında enerji fiyatlarındaki artışın, dünyadaki tedirginliğin, finansmana erişimdeki zorlukların, yükselen enflasyon rakamlarının ve küresel ekonomideki resesyonun ihracat yollarını taşlı bir hal almasına yol açtığını söyledi. Eskinazi, “Türkiye’nin 2021 yılı Eylül ayında başlayan düşük faiz politikası sonrasında ortam ihracatçılar için daha dramatik bir hal almaya başladı. Bu süreçten sonra enflasyon tırmanmaya başlarken, döviz kurları enflasyon oranında artmadığı gibi finansmana erişim imkansız hale geldi. Öz sermayesini pandemi ve sonraki süreçte eriten reel sektör var olan siparişleri bile kabul edemez noktaya geldi. Kayıp yıl olarak nitelendirdiğimiz 2023 yılında mevcudu korumaya çalıştık. 2023 yılının 11 aylık döneminde ihracatçılarımızın üstün çabalarıyla 2022 yılı ihracat seviyemizi koruduk” diye konuştu.

‘ACI İLACI İÇECEĞİZ!’

“28 Mayıs 2023 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında oluşan yeni ekonomi yönetimi dünyaya güven mesajları veriyor ve faiz politikamız değişti” diyen Jak Eskinazi, sözlerini şöyle sürdürdü: “Öncelikle yüksek faizle ekonomiyi soğutup enflasyonu düşürmeyi hedefliyoruz. Bu hedefe giderken üretim ve istihdamda kayıplar yaşayacağız. Yeni ekonomi yönetiminin ihracatı önceliklendiren söylemleri olmakla birlikte acı ilacı içeceğiz. Bir elekten geçeceğiz. Acı ilaç dozunda verilirse, eleğin delikleri biraz geniş tutulursa kayıplarımız az olacak. Ekonomi yönetiminin dünyanın dört bir tarafında kaynak bulma arayışı halen sürüyor. Bu arayışların karşılık bulması için yabancı sermayenin gönül rahatlığıyla yatırım yapacağı bir zemini oluşturmalıyız.”

‘FORWARDERLIK ÜCRETLERİ NAVLUNLA YARIŞIYOR’

Bu süreçte navlun fiyatlarındaki düşüşün küresel tedarik zincirlerinin tekrar Uzakdoğu’dan tedariğin artmasına zemin hazırlayacağını vurgulayan Jak Eskinazi, “Talebin zaten nazlı olduğu bir süreçte navlun fiyatları bizim ihracatçılarımızın Uzakdoğulu rakiplerine göre konumlarının zayıflamasına yol açıyor. Türkiye’de akaryakıt fiyatları nedeniyle ürünlerimizin fabrikadan limanlara nakli, limanlardan ihracat yaptığımız ülkelere olan nakliyesinden çok büyük maliyetlerle oluyor. Bunlar bizim Türkiye gerçekleri. Bu hususlar maalesef piyasada avantajımızı kaybettiren şeyler. Kamyoncu da haklı. Bu akaryakıt fiyatlarıyla çalışmak zorunda. Günümüzde bazı forwarderlık ücretleri ile navlun ücretlerini geçiyor. Bu tablo Uzakdoğululara çok avantaj sağlıyor. Enerji fiyatlarımızda toplam maliyetlerimiz içerisinde artıyor. Örneğin çelik sektörünün maliyetleri içerisinde enerjinin payı yüzde 7’lerdeyken bir dönem yüzde 27-28’lere çıktı. Günümüzde yüzde 20-21 seviyelerinde seyrediyor. Türk çelik sektörümüzün ihracatında Avrupa yüzde 43 pay alıyorken bugün bu oran yüzde 31’lere geriledi. Bu 12 puanlık payı Çin, Kore, Japonya, Tayvan, Vietnam aldı” diye konuştu.

‘2024'Ü BİR ÜMİT YILI OLARAK GÖRÜYORUZ’

Jak Eskinazi, 2024 yılına dünya ekonomisindeki resesyon, yakın coğrafyada süren savaşlar, Türk ekonomisindeki kırılganlıkla girileceğini söyledi. “2024 çok ilginç bir yıl olacak” diyen Jak Eskinazi, şunları aktardı:

“Yerel seçimler nedeniyle yılın ilk çeyreği için ihracatçılar olarak karamsarız. Döviz kurları üzerine baskı, kredi musluklarının açılamaması durumu, dış kaynak gelmeme riski sürecek. İkinci 3 ayda bu parametrelerde hareketlenme olmasını bekliyoruz. Döviz kurlarında ve kredi musluklarında hareketlenme başlayacak. Birden hızlı bir hareket olmaz. Çünkü enflasyon devam edecek. Döviz kurlarındaki baskı nedeniyle ithalat artışı da sürecek. İkinci 3 aylık dönemde bunlarda gevşeme olacak. İhracatçı bir ümitle fiyatı tahmin ederek ona göre fiyat verecek. İkinci çeyrek ihracatçı için amorti dönemi olacak. 2024’ün üçüncü çeyreğini toparlanma dönemi olarak görüyoruz. Bu dönemde ihracatçı için artık taşlar rayına oturacak, fiyatlar daha rasyonel ve daha sağlıklı verilebilecek. İhracatçı biraz daha önünü görebilecek. 4. çeyrekte ise belki hafif hafif kar etme dönemi başlayacak. Tüm bunlar 2024 için çizdiğimiz iyimser tablo. Karamsar değilim.

2023’ün kayıp bir yıl olacağını baştan görmüştük. 2024’ü ise ‘bir ümit’ yılı olarak görüyoruz. Hem mevcudu koruyacağız hem de ümit edeceğiz. Başka çare yok. Şu an herkesin mevcudu korumak gibi bir derdi var. 2024’te ihracatçı bir nebze rahatlayacak. Yıl karamsar başlayacak ama sonunda ferahlık var. Tablo öngördüğümüz şekilde gerçekleşirse 2025’ten itibaren önümüzü daha rahat görürüz, orta vadeli plan sonundaki 302 milyar dolarlık ihracat hedefi daha rahat gerçekleşir. Türk ihracatçısı olarak bir ümit yılı olarak gördüğümüzü 2024 yılı sonunda ekonomik açıdan rahatlamış bir ortamda değerlendirmeler yapmayı diliyorum.”

SEKTÖRLER VE LOJİSTİK

Otomotiv
Enerji
Gıda
Akaryakıt
Tekstil
Kimya
İnşaat
Lastik
İhracat