Resesyon krizini fırsata çevirebiliriz

27/12/2022 - 09:48:00

Küresel ekonomilerde resesyon döneminin ardından ihracatta artış yaşanabileceğine dikkat çeken Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci, Türk ihracatçısının ve lojistikçisinin doğru pazarda doğru zamanda doğru fiyatla hazır olmasıyla krizin fırsata çevrilebileceğini söyledi.

Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) bu yıl ihracatta nasıl bir performans sergiledi?

Birliklerimizce 2022 yılı Kasım ayında, 2021 yılının aynı ayına oranla yüzde 0,6’lık artışla 1,1 milyar dolarlık ihracat, 11 aya baktığımızda ise 2021 yılına kıyasla yüzde 6,5’lik artışla toplam 11,3 milyar dolarlık ihracat kayda alınmıştır. Yıl sonu ihracat beklentimiz 12,5 milyar dolar hedefine ulaşmaktır. Bölgemizin ihracatta lokomotif şehri Gaziantep, bu yıl da 10 milyar dolar ihracatı aşacak bir performans ortaya koymaktadır. Son 12 ayda ulaşılan 10,6 milyar dolar ihracat verisi ile Gaziantep iller arasında 6. sırada yer almaktadır. Bu rakamlar hem GAİB’in hem de Gaziantep’in tarihindeki en yüksek ilk 11 aylık ihracat değeri olmuştur.

Kasım ayı itibari bölgemiz ihracatında Orta Doğu ülkeleri yüzde 42,5 pay ile ilk sırada yer almakta, AB ülkeleri yüzde 16,1 pay ile ikinci ve Afrika ülkeleri yüzde 14,2 pay ile üçüncü sırada bulunmaktadır. Toplam 195 ülkeye ihracat gerçekleştirilmiştir. Ülkelere baktığımızda ise ilk 10 sırada Irak, ABD, Suriye, İngiltere, İtalya, Almanya, İran, İsrail, Libya ve Cibuti yer almaktadır.

2023 yılı için beklentileriniz neler?

2022 yılının birçok ayında ihracatta rekorlara imza atsak da Rusya – Ukrayna Savaşı sonrası artan emtia fiyatları, önemli pazarlarımızdaki enflasyon olgusu, ekonomilerde yaşanan resesyonlar bizleri son dönemde zorlamaya başladı. Dünya Ticaret Örgütü Kasım ayında yayımladığı raporda Küresel Mal Ticaret Barometresi’nin 100’den 96,2’ye indiğini açıkladı. Bu durum küresel mal ticaretinin yavaşlayacağını bizlere gösteriyor.

Bir yandan da AB’ye ihracatımızda yeni bir sayfa açılacak. Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın getirdiği yenilikler için üyelerimizle çeşitli hazırlıklar yapıyoruz. Her zaman olduğu gibi bugün de zorlukları aşmak ve krizleri fırsata çevirmek için elimizden gelen tüm çabayı ortaya koyacağız.

2023 yılı hedeflerimizin en başında mevcut pazarlarımızdaki payımızı korumak geliyor. Bununla beraber Ticaret Bakanlığımızın geçtiğimiz aylarda açıkladığı Uzak Ülkeler Stratejisi kapsamında yer alan ülkelere yönelik de çalışmalarımız olacak. İlerleyen süreçte Güney Afrika Cumhuriyeti, Kanada, Avustralya ve Şili’ye yönelik planladığımız faaliyetlerimiz mevcut.

‘BÜTÜNCÜL TAŞIMACILIK SİSTEMLERİ TERCİH EDİLİYOR’

Taşımalarda kullanılan yöntemler ihracat performansını nasıl etkiliyor?

Bildiğiniz gibi 4 ana taşıma modundan bahsedebilir: Unimodal taşımacılık, multimodal taşımacılık, intermodal taşımacılık ve kombine taşımacılık. Günümüzde dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 80'i denizyolu ile yapılmaktadır. Diğer taşıma türlerine göre avantajları olan bu taşıma şekli havayolu taşımacılığına göre 14 kat, demiryolu taşımacılığına göre 3,5 kat, karayolu taşımacılığına göre de 7 kat ucuzdur.

Dünyamızın geldiği bu noktada artan taşımacılık maliyetleri ve çevresel faktörlerden dolayı artık daha bütüncül taşımacılık sistemleri tercih ediliyor. Lojistikte kullanılan gemilerin daha büyük hacimde üretilmeye başladığını biliyoruz. Buradaki amaç maliyeti düşürüp kârlılığı yukarı çıkarmaktır. Bazı ülkelerde hem gemilerin hem limanların yapay zekaya entegre edilmesine yönelik ciddi çalışmalar var. Örneğin Rotterdam Limanı’nda hem dijital hem de yeşil dönüşüme ilişkin çalışmalar var. IoT dediğimiz nesnelerin interneti teknolojisi artık lojistik sektöründe de devreye giriyor. Belki mürettebatsız gemileri yakın tarihte görmeye başlayacağız. Bu değişimlere ayak uydurarak bizler de teknolojiyi öne alan uygulamalarla ihracatımızın daha hızlı, sürekli ve ‘akıllı’ biçimde olmasını sağlayabiliriz.

Lojistik alanda temel beklentileriniz neler?

Lojistikte yaşanan problemler siparişlerin teslimatında gecikmelere, ihracatımızın aksamasına sebebiyet verebiliyor. Burada ihracatçılarımız stok-sipariş dengesini iyi tutmalılar. Siparişlerde yaşanacak içsel ya da dışsal herhangi bir olumsuzluk imajımız açısından da çeşitli sonuçlar doğuracaktır. Burada devletimizin de desteği ile ucuz ve hızlı lojistik kanallarına yatırımlar hızlandırılabilir. Havalimanlarına ve tren hatlarına yönelik yatırımlar lojistik sektörünün yarını için önem arz etmektedir. Türkiye’den Çin’e uzanan tren hattı geçtiğimiz yıllarda faaliyete geçmişti. Yurt içinde de devletimizin mevcut tren hattı kapasitesini 2 katına çıkarmak için çalışmalarının olduğunu biliyoruz.

‘İHRACATÇILAR, LOJİSTİKÇİLER VE KAMU AYNI MASADA BULUŞMALI’

İhracatçılar ve lojistikçiler hangi ortak adımları atabilir?

Globalde yaşanan sorunların, hepsini olmasa da bir kısmını, fırsata çevirmek bizim elimizde. Resesyon olgusunun bitmesine binaen taleplerde yaşanabilecek bir artışı ihracat fırsatı olarak görmeliyiz. Bunun için de hem üreticilerimiz hem de lojistik sektöründe hizmet sağlayan firmalarımız oluşacak fırsat için hazırda beklemeliler. Buradaki fırsatları doğru kullanabilirsek hem ülkemize döviz kazandırmış olacağız hem üretim kapasitemizi artırma imkânı sağlayacak hem de istihdam olanaklarımız artmış olacak. Başka platformlarda da hep belirttiğim gibi doğru pazarda doğru zamanda doğru fiyatla hazır olmamız gerekiyor.

İhracatçılarımızla lojistik sektöründe faaliyet gösteren firmalarımızın ortak akıl buluşmaları da gerçekleştirmelerinde faydalar olacağına inanıyorum. İki tarafın yapacağı bu toplantılarda karşılıklı beklentiler masaya yatırılır ve doğru adımların atılmasına olanak sağlanır. Hatta bu masada kamu kesiminin de yer alması bizleri sevindirecektir.

Ayrıca Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin yürüttüğü çalışmalar neticesinde ihracatçı firmalarımız ile lojistik sektörünü bir araya getirmek üzere Türkiye Lojistik Portalı hayata geçirildi. Portal sayesinde ihracatçılarımız, lojistik firmalarımız ile iletişime geçerek kendileri için kara, hava, deniz ve demir yollarından en uygun ve en hızlısına yönelik seçeneklere ulaşabileceklerdir. Buradaki temel amaç küreselde yaşanan lojistik sorununa çözüm getirmeye çalışmaktır. Bu sisteme giren ihracatçılarımız yurt dışına göndermeyi planladıkları yüklere ait bilgileri çeşitli parametreler eşliğinde sisteme girecekler ve bir yük ilanı oluşturacaklardır. Lojistik firmalarımız ise buradaki ilanlardan kendilerine uygun olanları dikkate alarak ihracatçı firmalarımızla iletişime geçeceklerdir.

SEKTÖRLER VE LOJİSTİK

Otomotiv
Enerji
Gıda
Akaryakıt
Tekstil
Kimya
İnşaat
Lastik
İhracat