Lojistik fırsatlar ihracatta sıçrama tahtası olacak
Eskişehir sanayinin önümüzdeki on yıllık dönemde havacılık, makine imalat ve metal eşya ile seramik sanayinde önemli projeler üretme kararlılığında olduğunu belirten Eskişehir Sanayi Odası (ESO) Yönetim Kurulu Başkanı Savaş M. Özaydemir, bu alandaki adımın ise ESO öncülüğünde kurulan ve sanayicileri bir araya getiren kümelenme modeliyle atıldığını söylüyor. Seramik, havacılık ve raylı sistemler alanında kümelenme çalışmalarının tamamlandığını makine ve mobilya sektöründe ise fizibilite araştırmalarının sürdürüldüğünü aktaran Özaydemir, “Bütün sektörlerde kümelenme yapısı tamamlandığında her sektörün kendi içinde rekabet içinde dayanışma ve ortak iş yapma kültürü gelişecek, uluslararası pazarlarda var olma güçlerinin pekiştirilmesi sağlanacaktır” diyor. Sanayi alanında atılan bu adımın lojistik projelerle de destekleneceğinin altını çizen Özaydemir, Eskişehir OSB’ye kurulacak demiryolu bağlantısı, Hasanbey Lojistik Köyü ve BALO Projesi ile sanayicinin lojistik maliyetlerinde avantaj kazanarak rekabette üstünlük yakalayacağını söylüyor. Özaydemir, Oda olarak lojistik ve ekonomik alanda hayata geçirecekleri bu projelerle 2023 yılında üye sayısını 800’e, bu kuruluşların toplam cirosunu 20 milyar dolara, ihracatlarını ise en az 5 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini vurguluyor.
Hem sanayiciler hem de lojistikçiler açısından önemli bir merkez olan Eskişehir OSB’nin bugünkü yapısı ve firmalara sunduğu avantajlardan söz eder misiniz?
Eskişehir’in önemli karayolu ve demiryolu güzergahlarının kesişme noktasında olması, Gemlik Limanı’na 160 km, İstanbul limanlarına 290 km olan mesafesi ile Eskişehir OSB yeni yatırımlar anlamında avantaj sağlamaktadır. Organize Sanayi Bölgesinde altyapı yönünden herhangi bir sorun bulunmamakta, tüm yatırımcılara eşit şartlarda eksiksiz hizmet sağlanmaktadır. OSB’nin düz bir arazi üzerinde kurulması, bölge içinde her parsel sınırında su, elektrik, doğalgaz, buhar, pis su hattı, telefon ve fiber optik internet bağlantısı ile her türlü destek hizmetlerinin bulunması bölgeyi yerli ve yabancı yeni yatırımlar açısından tercih edilir kılmaktadır. Eskişehir OSB’nin mevcut son verilerine baktığımızda, 1973-1990 döneminde yatırımcılara tahsis edilen alan toplam 1.9 milyon metrekareye iken, bu miktar 1991-2009 yılları arasında 11.5 milyon metrekareye yükselmiştir. Halen OSB’nin 16 milyon metrekarelik bölümü firmalara tahsis edilmiş durumdadır. Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi içerisinde, en dikkat çekici merkezlerden biride hiç kuşkusuz benzerlerine çok az rastlanabilecek bir yer olan Lojistik merkezdir. 2003 yılı içerisinde kurulan merkez 70 bin metrekarelik bir alanda ve Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren firmaların hammadde ve mamul maddelerinin taşınması konusunda hizmet vermekte. Türkiye’de bir ilk olan merkezde, tüm işlemler on-line olarak açık eksiltme usulüyle internet üzerinden gerçekleştirilerek sanayicilerin nakliye sorununa hızlı ve kesim çözümler üretilmekte. Merkezde; nakliyat ofisleri, kargo firmaları, TIR parkı, akaryakıt istasyonu, tamirhane ve terminal binası bulunmaktadır. Lojistik merkez sayesinde aynı anda 17 lojistik firmasına ve yüzlerce araca ulaşabilme imkanı yakalayan sanayiciler, uygun taşıma maliyetleri, internet hızında işlemleri sonuçlandırma, etkin raporlama sonuçları ve firmaya özel şart ve yaptırımlar belirleme gibi ayrıcalıklara da sahip olabiliyorlar.
Hasanbey Lojistik Köy Projesi taşıma kapasitesini ikiye katlayacak
Eskişehir bölgesindeki Hasanbey Lojistik Köy projesi hakkında bilgi verir misiniz? Bu proje BALO projesiyle birlikte değerlendirildiğinde Eskişehir’in lojistik ve ihracat alanındaki çehresini nasıl değiştirecek?
Eskişehir OSB’ye kurulacak tren yolu bağlantısı ile TCDD’nin yaptığı 11 lojistik köyden biri olan Hasanbey Lojistik Köyü’ne bağlantıda sağlanacak. Yaklaşık 450 dönüm alan üzerinde kurulacak olan Hasanbey Lojistik Köy Projesi ile şehir içinde 100 dönüm arazi üzerinde sürdürülen yükleme-boşaltma operasyon merkezi Hasanbey’e alınacak. Eskişehir sanayicisine büyük yarar sağlayacak olan proje ile taşıma miktarında ciddi bir artışın olması öngörülmekte. Hasanbey Lojistik Köyü’nün faaliyete geçmesi ile mevcut durumda yaklaşık 215 bin ton olan taşıma miktarı 566 bin tona çıkacaktır. Lojistik köyden fayans, feldispat, demir, seramik, inşaat malzemeleri, buzdolabı, konteyner, manyezit, gıda maddesi, su, kömür taşıması planlanmakta.
Uzun yıllardır gerçekleştirilmesi konusunda çalışmalar yapılan OSB tren yolu bağlantısı projesi Eskişehir OSB şehrin kuzeyinden geçen ulusal tren yolu hattına bağlanacaktır. Bu önemli hattın hafriyat ve köprü geçişleri Eskişehir OSB Müdürlüğü tarafından, üst yapı işleri ise TCDD Genel Müdürlüğü’nce gerçekleştirilmektedir. Projenin önümüzdeki aylarda tamamlanarak hattın faaliyete geçmesi planlanmıştır. Hizmete girecek hatla birlikte, yüksek tonajlı ürün üreten sanayi kuruluşlarının lojistik ve ulaştırma masraflarının önemli oranda düşmesi sağlanarak, iç ve dış pazarlardaki rekabet avantajları arttırılmış olacaktır. Ayrıca ESO ve EOSB üyelerine ihracat konusunda destek olmak ve ucuz ihracat yapmalarını sağlamak amacıyla kısa adı BALO olan Batı Anadolu Lojistik Organizasyonlar Projesi’ne ortak oldu. Eskişehir OSB demiryolu bağlantısı, Hasanbey Lojistik Köyü ve BALO Projesi ile Eskişehirli sanayicilerin ve ihracatçıların lojistik maliyetlerinde avantaj sağlanması beklenmektedir.
Türkiye’nin 2023 ihracat hedefinde Eskişehir sanayisi nasıl bir pay alacak? Bu hedefe ulaşmada lojistik sektörünün katkıları neler olacak?
ESO dünya ekonomisinde yaşanan gelişmeleri ve 2023 vizyonunu göz önünde bulunarak ileri teknolojiye yönelik çalışmaları desteklemektedir. ESO bu konudaki çalışmaların temelini 2004 yılında atmıştır ve belirlenen 2023 vizyonu anlayışına göre stratejilerini revize etmiştir. Bu kapsamda gerçekleştirdiği geniş katılımlı ve çok aşamalı toplantılarla ilk olarak, Eskişehir sanayisi içinde gelecekte ciddi anlamda ön çıkacak olan sektörler belirlenmiştir. Yapılan araştırmalar ve çalışmalar sonucunda havacılık ve savunma sanayi, makine imalat ve metal eşya sanayi, raylı sistemler ile ileri seramik ürünler sanayinin, Eskişehir sanayinde önümüzdeki yıllarda diğer sektörlerden daha fazla gelişeceği ve il sanayinin en rekabetçi sektörleri olarak öne çıkacakları tespit edilmiştir. ESO, söz konusu sektörlerdeki firmaları bir araya getirerek bir kümelenme modeli çerçevesinde, sektörlerin daha hızlı gelişimini temin edecek adımlar atmaya ve projeler geliştirilmeye başlamıştır. Bu gelişmelere paralel olarak ESO, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı için konulan 2023 yılı hedefleri için çalışmalarını sürdürmektedir. Eskişehir sanayi için belirlediği hedeflere ulaşmak için çalışan ESO, 2023 yılında üye sanayi kuruluşu sayısının 800’e, bu kuruluşların toplam cirosunun 20 milyar dolara, ihracatlarının ise en az 5 milyar dolara ve çalışan sayısının ise 55 bin kişiye ulaşacağını hedeflemektedir. Bu kapsamda, 2023 yılında Eskişehir sanayi ihracatının en az 1 milyar dolarlık kısmının ise sadece ileri teknoloji ürünü olan, havacılık ve savunma sanayi ürünlerinden oluşacağı tespit edilmiştir.
Tablo: Türkiye’nin Toplam İhracatının ve Eskişehir Sanayi Odasına Üye Sanayi Kuruluşlarının İhracatlarının Karşılaştırması
YILLAR |
TÜRKİYE (Milyon $) |
ESKİŞEHİR (Milyon $) |
YÜZDE PAY |
2000 |
27.775 |
388 |
1,40 |
2001 |
31.334 |
446 |
1,42 |
2002 |
36.059 |
521 |
1,44 |
2003 |
47.253 |
664 |
1,41 |
2004 |
63.167 |
744 |
1,18 |
2005 |
73.476 |
870 |
1,18 |
2006 |
85.535 |
1.109 |
1,22 |
2007 |
107.272 |
1.468 |
1,29 |
2008 |
132.027 |
1.683 |
1,27 |
2009 |
102.143 |
1.530 |
1,50 |
2010 |
113.883 |
1.700 |
1,49 |
Tablo: Bazı Sanayi Ürünlerinin Üretiminde Eskişehir’in Payı |
|
Ürünler |
Yüzde Payı |
Uçak Motoru |
100 |
Dizel Lokomotif |
100 |
Bor |
100 |
Soğutucu (Kompresör) |
95 |
Buzdolabı |
60 |
Manyezit |
60 |
Soba ve Aksesuarları |
40 |
Seramik (yer ve duvar karosu) |
40 |
Bisküvi ve Kek |
35 |
Kiremit ve Tuğla |
25 |