Antrepolar, ithal eşyaların gümrüklenmeden bekleyebilmeleri için oluşturulmuş, aynı zamanda transit ticaret için de kullanılması mümkün olan yerler. Genel katılıma açık olan “Genel Antrepolar” ile antrepo işleticisinin sadece kendi eşyasını muhafaza edebildiği “Özel Antrepolar” antrepoların ana türlerini oluşturuyor. Bir süre öncesine kadar aynı zamanda geçici depolama alanı olarak da kabul edilen antrepolar, yapılan yeni düzenlemeyle lojistik dağıtım merkezlerine dönüştürülüyor. Bu ayki Bir Bakışta bölümümüzde dış ticaretin kalbi olarak da nitelendirilen antrepoları mercek altına aldık.

Antreponun tanımı: Antrepo kelime olarak Fransızcadan Türkçeye geçmiştir ve kelime anlamı olarak gümrüklere gelen ticari eşyanın konulduğu, korunduğu yer, ardiye anlamlarına gelmektedir. Antrepo gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen yerlere denir. Ayrıca antrepolar eşyanın gümrük mevzuatında düzenlenen şekilde konulması halinde süresiz kalabildiği ve eşyanın antrepoda kaldığı süre içerisinde eşyaya terettüp eden vergilerin ödenmediği bir gümrük rejimidir.

Antrepolar kaça ayrılır: Antrepolar genel ve özel antrepo olarak üzere ikiye ayrılır.

Genel antreponun özellikleri: Eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen gümrük antrepolardır.  

Özel antreponun özellikleri: Yalnız antrepo işleticisine ait eşyanın konulması amacıyla kurulan gümrük antrepolarını ifade etmektedir.

Kaç tane antrepo tipi vardı? Genel antrepoların A, B ve F tipleri, özel antrepoların C, D ve E tipleri bulunuyor. Serbest dolaşımda olmayan eşyanın sergilendiği fuar ve sergiler de antrepo sayılıyor.

Antrepo sayısı: 1336

Tiplerine göre antrepo sayısı: A tipi 568 adet, B tipi 7 adet, C tipi 748 adet, E tipi 10 adet, F tipi 3 adet.

Antrepoların sorumluluğu hangi kuruma aittir: Geçici depolama yeri ve antrepo açılması, denetlenmesi ve kapatılmasına ilişkin usul ve esasları belirleme görevi, 17.08.2011 tarihli, 649 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne verildi.

Gümrüklü antrepolar nasıl kullanılır:

a) Serbest dolaşıma girmemiş eşya, ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmadan,

b) İhracata bağlı önlemlerden yararlanabilen serbest dolaşımda bulunan eşya için.

Eşyanın antrepolarda kalma durumu: Eşyanın antrepo rejimi altında kalış süresi sınırsızdır. Bu duruma istisna olarak antrepoda bulunan eşyanın gümrükçe onaylanmış başka bir işlem veya kullanıma tabi tutulması yönünde beyanname tescil ettirilmesi halinde 30 gün içinde işlemlerinin bitirilmesi gerekir.

Antrepolardaki eşyanın satışı: Gümrük antrepolarında depolanan eşya satış suretiyle başkasına da devredilebilir. Bunun için devreden ve devralanın isteklerinin, ilgili gümrük idaresine yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir. Bu devir isteğinin idarece kabulü, eşyaya ait gümrük vergileri ile para cezalarının devralan tarafından üstlenilmesine bağlı bulunmaktadır. Satıcı veya göndericisi belli, alıcısı emre olan eşya, antrepo işleticilerinin sorumluluğu altında genel antrepolara konulabilmektedir. Bu şekilde genel antrepoya konulan eşyanın, alıcısının belirlenmesinden sonra tamamen veya kısmen gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına izin verilmektedir.

Antrepolarda vergi sistemi: Gümrük antreposu işleticileri ve kullanıcılarının, Gümrük Kanununun 96 ve 97 nci maddelerinde belirtilen sorumlulukları çerçevesinde, tahakkuk edebilecek gümrük vergilerini karşılayacak miktarda teminat vermeleri gerekmektedir.

Antrepolar için yeni düzenleme: Serbest dolaşımda bulunmayan eşya için gümrük idarelerince gümrük antrepolarında Gümrük Yönetmeliği’nin 63 No’lu ekinde belirtilen elleçleme faaliyetlerine izin verilebilmekte. Antrepodan elleçleme işlemi için geçici çıkan eşyanın gümrükçe onaylanmış işleme tabi tutulması halinde eşyanın antrepoya getirilmesi zorunlu olmayıp bulunduğu yerde muayeneye arz edilmesi mümkün bulunmakta. Antrepo rejimine tabi eşyanın tamamen veya kısmen üçüncü ülke menşeli girdiler kullanılarak elleçleme işlemine tabi tutulması halinde, üçüncü ülke girdilerinin vergilerinin tahsilatını müteakip ATR Dolaşım Belgesi düzenlenmek suretiyle eşya AB ülkelerine ihraç edilebilmekte.

Kaynak: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı