Dünyada, demiryolu taşımacılığı diğer taşıma modlarına göre güvenli, ekonomik ve çevre dostu bir taşıma modu olması sebebiyle ulaştırma politikalarında daima önemli bir pay edindi. Ancak Avrupa, Çin ve ABD coğrafyasında son derece yoğun kullanılan bu taşıma modunda ülkemiz dünya ortalamasının son derece altında yer alıyor.

Türkiye’de demiryolu, denizyolu taşımacılığı yanında en eski ve en köklü taşıma modu. Osmanlı İmparatorluğu’ndan devir alınan ve milli sınırlar içerisinde kalmış olan demiryollarının uzunluğu 4 bin 136 km. Cumhuriyetin ilanından sonra 1924 yılında başlayan yeni demiryolu inşaat faaliyetleri sonucu, demiryolu inşaat teknolojisinin oldukça geri olduğu bir dönemde, eldeki kısıtlı olanaklarla 1923-1950 döneminde yaklaşık 3 bin 764 km yeni yol yapıldı ve işletmeye açıldı.

Dengeli büyüme halen sağlanamadı 

1950 yılından itibaren karayolu ağ ve araçlarının gelişimine paralel olarak ulaştırma sistemimizde dengeli bir büyüme olmadı, bunun sonucu 1950-2002 döneminde ancak 945 km. yeni yol yapılabildi. 2003 yılından itibaren ulaştırma sistemi içerisinde demiryoluna yatırımlar açısından öncelik verilmesi sonucu 2003-2011 döneminde 1.086 km. yeni demiryolu yapıldı. Böylece, 1950 yılından 2003 yılına kadar yılda 16 km olan yol yapımı, 2003-2011 döneminde yılda 121 km.’ye çıktı. 1950 yılından itibaren dengeli bir ulaştırma politikaları yürütülmediğinden demiryollarının ulaştırma sistemi içerisindeki yolcu taşıma payı 1950 yılında %42,2 iken 2011 yılında %1,6 seviyesine, yük taşıma payı %68,2’den 2011 yılında 5,3 seviyesine düştü.

Çözüm bekleyen başlıklar

Lojistik sektörü, demiryolu taşıma modunu daha fazla kullanmak istiyor ancak mevzuat ve altyapı sorunları buna engel olmaya devam ediyor. Bugün Türkiye’de demiryolu taşımacılığında birçok sorun mevcut. Öncelikle demiryolu taşımacılığında halen özelleştirmenin gerçekleştirilmemiş olması, uluslararası mevzuat ile uyumlaştırma, yoğun hatların dünya standartlarına getirilmesi; üretim, tarım merkezleri ve limanlarla entegrasyon, kombine taşımacılık bağlantılarının sağlanamaması bu sorunların en önemlilerini oluşturuyor. Demiryolu sektöründe, 2023 yılına kadar hedeflenen projeler gerçekleştiğinde yük taşımacılığındaki payın  ’in üzerine, yolcu taşımacılığındaki payının ise % 10’un üzerine çıkması planlandı. Taşıma türleri arasında bir dengenin kurulmasını arzulayan lojistik sektörü, demiryolu vizyonu içerisinde bütün bu sorunların aşılmasını bekliyor.