Türkiye'de 1866 yılında başlayan demiryolu ulaşımının ithalata bağımlılıktan kurtarılması amacıyla 25 Ekim 1951'de ''Vagon Tamir Atölyesi'' adıyla faaliyetine başlayan TÜVASAŞ, 61 yıl boyunca teknolojisini sürekli yenileyerek vagon ihracatına başladı.

17 Ağustos 1999'daki depremin ardından ağır hasar alan fabrika, onarım çalışmalarının ardından yerli dizel tren seti ve vagon üretimine ağırlık vererek, Bulgaristan Demiryolları için 30 adet yataklı vagon üretti.

TÜVASAŞ Genel Müdürü Erol İnal, AA muhabirine TÜVASAŞ'ın 20 yılı aşkın süredir vagon ürettiğini, her yönüyle dünya çapında yeterliliğe sahip bir kurum olduklarını söyledi.

Türkiye'de 1866 yılında başlayan demiryolu ulaşımının tamamının dışa bağımlı sürdürülmesinin araçların işletilmesinde maliyet ve kesintilere yol açtığına dikkati çeken İnal, TÜVASAŞ'ın 25 Ekim 1951'de faaliyete geçtiğini, ''Adapazarı Vagon Sanayi Müessesesi (ADVAS)'' adı altında faaliyet gösteren kurumun 1975 yılında ''RIC'' tipi yolcu vagonlarının üretimine başladığını bildirdi.

İnal, kurumun 1985 yılında bugünkü yapısına kavuştuğunu dile getirerek, yolcu vagonları ve elektrikli dizi imalatlarının yanı sıra, ''Ray Otobüs'', ''RIC-Z'' tipi yeni lüks vagon ve ''TVS 2000 klimalı lüks vagon'' gibi projelere yoğunluk verdiklerine işaret etti.

17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'nde büyük hasar gören ve üretim kabiliyetini kaybeden kurumun altyapısının tamamen durduğunu anımsatan İnal, 2000 yılının nisan ayında onarıma başlandığını anlattı.

2001 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi için hafif raylı taşıt filosundaki 38 aracın montajını yaptıklarını vurgulayan İnal, 2003-2009 yılları arasında eski tip konvansiyonel vagon üretimini bırakarak, modern set üretimine geçtiklerini kaydetti.

İnal, TÜVASAŞ'ta yüzde 90 yerlilik oranıyla, katma değeri yüksek yolcu vagonları üretildiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:

''TÜVASAŞ, Türkiye'nin demiryolunda kullanılacak tüm vagon ihtiyacını karşılayabilecek altyapıya sahip. TÜVASAŞ, yüzde 99,9'u TCDD'ye ait bir kurum olduğu için ülkemiz raylarında seyir halinde olan ve TCDD'ye ait tüm vagonların üretimi TÜVASAŞ tarafından yapılmıştır. Kurumumuz 22 Ekim tarihi itibarıyla bin 793 adet yolcu vagonunun imalatını gerçekleştirdi. Tüm bu vagonların ağır ve periyodik bakımlarını da burada yapıyoruz.

TCDD'nin bütün ihtiyaçlarını karşılayacak altyapıya ve çalışana sahibiz.''

Yerli dizel tren setleri

İnal, 2010 yılında başlanan Dizel Tren Set (DMU) Projesi'nin 11 adetinin 3'lü, bir adetinin ise 4'lü olmak üzere, 37 araçtan oluştuğunu belirterek, araçların 12'lik setler halinde TCDD'ye teslim edildiğini vurguladı.

''2013 yılı sonuna kadar geri kalan 12'lik set daha tamamlanacaktır'' diyen İnal, ''DMU'ların 2'si engelli olmak üzere, 196 yolcu alma kapasitesine sahip olmasının yanı sıra, 2012 yılının mayıs ayından bu yana çeşitli hatlarda seyir halindedir'' şeklinde konuştu.

Dizel setler için Güney Kore ile yapılan anlaşmanın bir diğer ayağının ''Marmaray Projesi'' olduğunu aktaran İnal, şunları dile getirdi:

''2010 yılında Hyundai/Rotem firması ile ortak üretim çerçevesinde Marmaray Projesi için 275 aracın imalatı, sözleşmeye uygun olarak tesislerimizde yapılmaya başlandı. Halkalı ve Gebze arasında gidecek banliyo tipi setlerin imalatı, Marmaray Projesi'yle eş güdümlü olarak devam ediyor.

Şuan bir sıkıntı yok, 2013 sonu itibarıyla bir aksilik çıkmazsa, teslimat planları tutturulmaya çalışılacak.''

''Uluslararası bir şirketiz''

Yurt dışından çok sayıda sipariş aldıklarını belirten İnal, Irak Demiryolları için 2005 yılında imalatına başlanan jeneratör vagonlarının 28 Mayıs 2006'da teslim edildiğini, Irak'tan gelen 14 vagonluk siparişi için de proje çalışmalarının başladığını anlattı.

İnal, dünyanın her yerinden taleplere karşılık verebilecek nitelikte olduklarını ifade ederek, ''2012 yılında Bulgaristan Demiryolları'na 30 adet yataklı vagon üretimi geçekleştirilmektir. Bu vagonların test sürüşleri ise tamamlanmak üzeredir. TÜVASAŞ olarak uluslararası şirketiz. Bize şuanda 5 ülkeden sipariş geliyor. Şuan hepsini karşılayacak kapasite var'' diye konuştu.