Azerbaycan’daki Şah Deniz-2 Sahası’ndan çıkarılacak doğalgazı Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden de Avrupa’ya taşıyacak olan TANAP, lojistik şirketleri için hem taşıma büyüklüğü hem stratejik önemi, hem de kalite standartları ve güvenlik şartları ile referans niteliğinde. Lojistik operasyonlarda, emniyet ve çevrenin korunmasının en üst sıraya yerleştirildiği proje için 2015’te 440.500 tonluk taşıma gerçekleştirildi. 

Avrupa ve küresel enerji jeopolitiği açısından stratejik önem taşıyan Güney Gaz Koridoru’nun önemli bir halkası olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) ile Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz-2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın öncelikle Türkiye’ye, ardından Avrupa’ya taşınması amaçlanıyor. Yaklaşık bin 800 km uzunluğunda inşaa edilecek olan TANAP, Türkiye’ye Ardahan ili Posof ilçesinden giriş yaparak Edirne İpsala’ya kadar uzanarak 20 il ve 67 ilçeden geçecek. Boru hattında yaklaşık 1 milyon 280 bin ton ağırlığında toplam 160 bin adet yüksek mukavemetli X70 tipi çelik boru ve bağlantı malzemeleri kullanılacak. Türkiye’de bugüne kadar yapılan en büyük çap ve uzunluğa sahip boru hattı projesi olan TANAP, hem taşıma büyüklüğü hem stratejik önemi hem de kalite standartları ve güvenlik şartları ile referans niteliğinde. Lojistik sektörü oyuncuları da bu büyük projeyi referans listesine katarak, gücüne güç katmayı, marka bilinirliğini artırmayı hedefliyor. TANAP yetkilileri lojistikte tedarikçi seçiminin nasıl yapıldığını ve taşıma süreçlerini UTA Lojistik’e açıkladı. 

 

TANAP, Türkiye ve Avrupa’nın enerji arz güvenliğine nasıl bir katkı sunacak? 

 

TANAP, Türkiye ve Azerbaycan’ın bugüne kadar başarı ile yürüttükleri projelerin enerji alanındaki en önemli temsilcilerinden biridir. Tarihten gelen kardeşlik bağlarını bugünün koşullarında “İki Devlet Tek Millet” ülküsüyle perçinleyerek sürdüren iki ülke için de büyük öneme sahip olan TANAP, dünya enerji piyasalarında da ses getirecek dev bir projedir. Dev yatırımlara imza atan iki kardeş ülkenin, enerji alanında Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı projeleri ile ivme kazanan stratejik iş birlikleri, Avrupa’nın ve Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacını karşılamayı, bunun yanı sıra bölgede gaz çeşitliliğinin sağlanmasını hedefleyen TANAP ile daha da kapsamlı hale gelmiştir.

Projenin birinci fazda başlangıç kapasitesi 16 milyar metreküp ve bu kapasitenin yaklaşık 6 milyar metreküpü Türkiye’ye, 10 milyar metreküpü ise Avrupa’ya taşınacak. Her ne kadar başlangıç kapasitesi 16 milyar metreküp olsa da toplamda 31 milyar metreküp kapasiteyle inşa edilmektedir.

Doğalgazın sıvılaştırılmadan (LNG) boru hattı ile taşınması hem ekonomik hem de hızlı bir lojistik operasyon. Dolayısıyla TANAP Türkiye’nin ve Avrupa’nın enerji arz kaynaklarını çeşitlendirecek, enerji maliyetlerini azaltacak, aynı zamanda enerji güvenliğini sağlayacaktır.

 

ÖNCELİK EMNİYET VE ÇEVRENİN KORUNMASI

TANAP’ta tedarik zinciri süreci nasıl yönetiliyor? Lojistik şirketleri seçilirken hangi kriterler göz önünde bulunduruyor? 

TANAP olarak gerek üst yönetim stratejimiz, gerek operasyon uygulamalarımızda her şeyden önce emniyet ve çevrenin korunması öncelikli konuların başında gelmektedir. İş ve işçi sağlığı ile güvenliği, çevrenin korunması, üzerinde hassasiyetle durduğumuz noktalardır. Bu kapsamda, tedarikçilerimizin bu proje için çalışmak istedikleri lojistik firmaları için belirledikleri kriterler arasında seçilecek araçların gerekli ileri emniyet sistemleri ile donatılmış olması, şoförlerin gerekli tüm eğitimleri almış olması, gece sürüşünün en asgari oranda ve risk değerlendirmesi sonucunda yapılması gibi hususlar yer almaktadır.   

 

Lojistik şirketlerini siz mi yoksa ürün ve hizmet aldığınız firmalar mı seçiyor? 

Direkt çalıştığımız bir lojistik firması bulunmamaktadır. Müteahhitlik ve tedarik ihale şartnamelerimizde malzemelerin teslim yeri olarak ana stok sahalarımız belirtilmiştir. Bu nedenle ihaleyi kazanan firmalar malzemelerin taşınmasında ve/veya elleçlemesinde lojistik operasyonlarını da kendileri veya lojistik şirketleri ile anlaşarak yapmaktadırlar. Biz de idare olarak süreci yakından takip etmekteyiz. TANAP olarak şu anki tedarik stratejimizde “lojistik hizmetleri” ayrıca ihale edilen ve/veya satın alınan bir hizmet başlığı değildir. Tedarik ve müteahhitlik sözleşmeleri ile beraber yürütülmektedir. Dolayısıyla tedarikçilerimiz ve müteahhitlerimiz ihtiyaçları doğrultusunda yeni alımlar yapacaklardır.

 

MALZEMELER KARA VE DENİZYOLUYLA TAŞINIYOR

TANAP için gerekli olan malzemelerin taşınmasında hangi taşıma modları kullanılıyor? 2015 yılında kaç tonajlık bir taşıma gerçekleştirildi? 

TANAP kapsamında boru hattının inşası ve işletmesi için ihtiyaç duyulan malzemeler çeşitli yurtiçi ve yurtdışı kaynaklardan kara ve denizyoluyla temin ediliyor. Tabi boru hattı projesi olduğu için en önemli tedarik malzemelerinin başında boru geliyor. Borular büyük oranda yurtiçi ve bir miktar da yurtdışından tedarik edilmekte. Söz konusu malzemeler yapılan planlamalara göre boru hattının geçtiği noktalara yakın kurulan ana stok sahalarına, oradan da boru hattı montaj alanına taşınmaktadır. 2015 yılında yaklaşık olarak yurtiçinden 338.639 ton yurtdışından 105.876 ton olmak üzere toplamda 440.500 tonajlık taşıma gerçekleştirilmiştir.

 

LOJİSTİKÇİLER KNOW-HOW GÜCÜNÜ ARTIRIYOR 

TANAP, lojistik şirketlerine ne tür fırsatlar sunuyor? 

Bu tarz büyük ve uluslararası projelerin ülkemizde gerçekleştiriliyor olması ve bu projelerde görev almak şirketlerimize çok değerli bir know-how sağlamaktadır. Proje firmalarının talepleri nelerdir? Çalışma sistematiği ve güvenlik, emniyet gibi konulara yaklaşımı nedir? Bu bilgiler, şirketlerimiz kendilerini sürekli güncel tutarak yurtiçinde ve yurtdışında gerçekleştirilecek lojistik ihalelerinde güçlü birer aday haline gelmelerini sağlamaktadır.

 

PROJEDEN SATIRBAŞLARI 

• 1850 km uzunluğunda olacak, 

• 20 il 67 ilçeden geçecek, 

• 15 binden fazla kişiye doğrudan veya dolaylı istihdam imkanı yaratacak, 

• 160 bin adet yüksek mukavemetli X70 tipi çelik boru ve bağlantı malzemeleri kullanılacak,

• İlk aşamada 16 milyar m3’lük gaz akışı sağlanacak. 2026’da 31 milyar m3’e çıkarılacak.