Toplam yükün % 7.5’i Mersin Limanı’nda elleçleniyor
Mersin Deniz Ticaret Odası (MDTO) Yönetim Kurulu Başkanı Cihat Lokmanoğlu, bir AB projesi olan RIS Mersin Projesi kapsamında yapılan çalışmaya göre Mersin’de öne çıkan sektörlerin lojistik, tarım ve tarıma dayalı sanayi ile turizm olduğunun tespit edildiğini söylüyor. Tarım ve lojistik başta olmak üzere, kent ekonomisine canlılık kazandıran neredeyse bütün sektörlerin limanla ve denizyolu taşımacılığıyla bağlantısı bulunduğunu belirten Lokmanoğlu, bu nedenle liman ve deniz ticaretinin kent ekonomisinin lokomotifi olduğunu vurguluyor.
DÜNYADA İLK 100 LİMAN ARASINDA
“Mersin’i Mersin yapan limanıdır” diyen Lokmanoğlu, Mersin Limanı’nın Türkiye’nin Doğu Akdeniz’den dünyaya açılan en önemli çıkış kapısı olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürüyor: “Hinterlandında bulunan Adana, Osmaniye, Hatay, Konya, Aksaray, Kayseri, Gaziantep, Kahramanmaraş, Niğde ve GAP Bölgesi’ndeki üretim merkezlerini dünya pazarlarına açan limanımız, aynı zamanda Ortadoğu ülkelerinin ve Bağımsız Devletler Topluluğu’nun da transit merkezidir. Kentimiz bu yönüyle Türkiye dış ticaretine önemli katkılar sunmaktadır. Mersin Limanı Doğu Akdeniz’deki uygun coğrafi konumu ve 2007 yılında 36 yıllığına özelleştirilerek PSA&AKFEN ortaklığınca başlatılan yatırımlar nedeniyle kazandığı ivme ile feeder liman olma özelliği yanında önemli bir ana aktarma limanı olma yönünde çalışmalar ve uygulamalar devam etmektedir. Son yıllardaki konteyner hareketi ile dünyada ilk 100 liman arasında gösterilmektedir. Organize Sanayi Bölgesi, Türkiye’nin ilk ve kendi rıhtımlarına sahip tek Serbest Bölgesi ve AB Ulaştırma Ağı Deniz Otobanları Projesi'ne Türkiye’den kabul edilen iki limandan birinin Mersin Limanı olması, bölgesel akaryakıt dağıtımında önemli bir kapasitede ve konumda bulunması gibi özellikleri ile Mersin gerek lojistik gerekse denizcilik açsından çok önemli avantajlara sahiptir.”
MERSİN LİMANI’NDA ELLEÇLENEN YÜK MİKTARI (TON)
REJİM |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
ORAN |
DAHİLİ |
1.431.042 |
1.483.597 |
1.246.818 |
1.053.481 |
1.064.881 |
1.035.862 |
791.650 |
733.473 |
%8 |
İHRACAT |
7.114.182 |
7.877.050 |
9.402.253 |
8.466.394 |
9.105.729 |
10.801.901 |
10.913.848 |
11.015.231 |
%1 |
İTHALAT |
9.228.793 |
10.100.61 |
11.914.321 |
12.039.811 |
13.351.290 |
15.122.287 |
16.956.049 |
16.409.605 |
-%3.3 |
TRANSİT |
2.083.406 |
1.962.073 |
1.756.137 |
2.037.466 |
2.330.224 |
2.400.787 |
2.665.280 |
2.707.589 |
%1.6 |
TOPLAM |
19.857.422 |
21.423.331 |
24.319.530 |
23.597.152 |
25.852.123 |
29.360.836 |
31.328.827 |
30.865.898 |
-%1.5 |
Değişme |
.9 |
%7.8 |
+.5 |
-%3 |
% 9.6 |
.6
|
%6.7 |
-%1,5 |
|
KONTEYNER ELLEÇLEMESİNDE %80 ARTIŞ
Mersin Deniz Ticaret Odası istatistiklerine göre, 2015’te Mersin Limanı’nda; 11milyon 859 bin 44 ton yükleme, 19 milyon 6 bin 855 ton boşaltma olmak üzere, toplam 30 milyon 865 bin 898 ton yük elleçlendiğini aktaran Cihat Lokmanoğlu, bu rakamlara göre, Türkiye limanlarında elleçlenen toplam yükün % 7.5’inin Mersin Limanı’nda elleçlendiğini söylüyor. Lokmanoğlu, Mersin Limanı’nın yıllık elleçleme kapasitesiyle Botaş-Ceyhan, Kocaeli/Tütütnçiftlik, Aliağa ve Ambarlı limanlarından sonra beşinci sırada yer aldığını belirtiyor. Lokmanoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor: “ÖTV’siz yakıt uygulamasına rağmen Mersin Limanı’nda 2015’te kabotaj taşımalarında %8, ihracat taşımalarında %1, ithalat taşımalarında ise %3.3 gibi bir azalma yaşandı. 1999 ve 2002 yılları arasında ortalama 500.000 ton olan transit taşıma miktarı 2008 yılına kadar artış trendi içerisine girmiştir. 2009 ve 2010’da belli bir düşüş yaşanırken, 2011-2014 yılları arasında tekrar bir yükseliş ivmesi yakalanmıştır. 2015’te bir önceki yıla göre %1.6 gibi bir artış ile 4 bin 53 adet gemi ticari operasyonu yapılmıştır. Özelleştirildiği dönemden itibaren Mersin Limanı’nda, konteyner taşımacılığında önemli artışlar kaydedilmiştir. Konteyner hareketi kriz nedeniyle 2008 ve 2009 yıllarında durağanlaşmış, en yüksek değere ise, 2014 yılında ulaşmıştır. Mersin Limanı’nda 2014 yılında 1.470.798 TEU, 2015 yılında ise 1.423.231 TEU konteyner elleçlenmiştir. Ülkemiz limanlarının toplam konteyner elleçlemesinin beşte birine yakını (% 17.5’i) Mersin Limanı’nda gerçekleşmiştir. Yine Mersin Limanı’nda özelleştirildiği 2007 yılından bugüne kadar elleçlenen konteyner sayısı (TEU olarak) %80 oranında artmıştır. Mersin Limanı’nda kargo bazında yapılan yüklemelerde ilk 5 sırayı sırasıyla; genel yük (karışık yükler), maden, gıda maddeleri, çimento ve petrol ürünleri; boşaltmada ise; petrol ürünleri, genel yük, kimyasal madde, hububat ve baklagiller oluşturmaktadır.”
YENİ LİMAN 12 MİLYON TEU KAPASİTEYE SAHİP OLACAK
Cihat Lokmanoğlu, Mersin’de planlanan ön önemli kamu yatırımının ise “3 denize 3 büyük liman“ projesi kapsamında gerçekleştirilen Mersin Ana Konteyner Limanı yatırımı olduğunu söylüyor. ÇED süreci tamamlanan Mersin Ana Konteyner Limanı’nın Mersin Limanı’nın güneyinde, 394 hektarlık deniz alanında inşa edileceğini vurgulayan Lokmanoğlu, “Mersin Ana Konteyner Limanı, tamamlandığında Ortadoğu ve Orta Asya orijinli yüklerin Akdeniz’e çıkışında önemli bir ana liman görevi üstlenecektir. Aynı zamanda dünyanın en büyük konteyner gemilerinin uğramasına uygun bir ana aktarma limanı (hub) haline gelecektir. 3 aşamada tamamlanacak olan bu projede ilk etapta 1.7-1.9 milyon TEU kapasite hedeflenmektedir. Liman tamamlandığında yıllık 12 milyon TEU ilave kapasite yaratacak ve Mersin’in 40-50 yıllık liman ihtiyacı karşılanmış olacaktır. Projenin geciktirilmeden Mersin’e kazandırılması sektörümüz ve bölgemiz açısından son derece önemlidir” diyor.
Denizcilik sektörünün uluslararası arenada yaşanan siyasi ve ekonomik değişmelerden ilk ve en çok etkilenen sektörlerden biri olduğunu belirten Lokmanoğlu, ekliyor: “Dünya ticaret hacmindeki daralma taşımacılığı ve deniz ticaretini de etkilemektedir. Ortadoğu’da yaşanan kaos, terörün küresel bir boyut kazanması, Çin ekonomisindeki yavaşlama, petrol fiyatlarındaki düşüş, düşük navlun oranları vb. faktörlerle ortaya çıkan kötü tablonun denizcilik sektörü açısından yakın dönemde değişeceğini söylemek mümkün görünmemektedir.”
MERSİN LİMANI’NDA YÜK CİNSİNE GÖRE İTHALAT-İHRACAT YAPILAN ÜLKELER
İHRACAT |
İTHALAT |
||
Maden |
Çin, ABD, Belçika, Yunanistan, Mısır |
Petrol Ürünleri |
İsrail, Hindistan, İtalya, ABD, Yunanistan, Rusya |
Gıda Maddeleri |
Yemen, Suudi Arabistan, Sudan, Suriye |
Kimyasal |
Suudi Arabistan, Kore, Ukrayna, Belçika, Mısır, İsrail |
Çimento |
ABD, Belçika, İtalya, Gana, İspanya |
Hububat |
Rusya, Romanya, Fransa, Meksika, Gine |
Petrol Ürünleri |
İtalya, Malta, Libya, Romanya |
Bakliyat |
Paraguay, Kanada, Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri |