Türkiye’nin ilk ve tek petrokimyasal üreticisi Petkim, 50’yi aşan ürün yelpazesiyle Türk sanayisi için vazgeçilmez bir hammadde üreticisi konumunda bulunuyor. İnşaattan tarıma, otomotivden elektriğe, elektronikten ambalaja kadar birçok sektöre ürün tedarik eden Petkim, ayrıca ilaç, boya, deterjan ve kozmetik gibi birçok sanayi kolu için girdi üretiyor. Yıllık 3.2 milyon brüt üretim ve 1 milyon 800 ton satış ile “Petrokimyada bölgesel bir güç olma” vizyonunuyla yatırımlarını sürdüren şirket, 2011’in son çeyreğinde temelini attığı ve yatarım maliyeti 5 milyar dolar olan STAR Rafinerisi sayesinde petrokimya sektöründe dışa bağımlılığı önemli ölçüde azaltmayı hedefliyor.

Pektim’in bu başarısının arkasında aynı zamanda iyi bir lojistik yönetimi yatıyor. UTA Lojistik Dergisi’nin sorularını cevaplayan Petkim Genel Müdürü Hayati Öztürk, Petkim’in yerli üretici olması nedeniyle müşterilerine lojistik anlamda çok önemli avantajlar sunduğunu söylüyor. Öztürk, “Müşterilerimizin satın aldığı ürünlerin aynı gün sevkiyatının yapılması ve fabrikasında kullanılmaya başlanması üreticiler için çok önemli bir avantaj. Piyasaların belirsizliği, ithal ürünlerin teslim sürelerinin uzunluğu, yerli üretici ile çalışmayı stratejik bir avantaj haline getiriyor” diyor.

Öncü firmalarla çalışıp maliyetleri aşağı çekiyor

Lojistik ihtiyaçlarınızı ne oranda outsource ediyor ve partnerlerinizden hangi hizmetleri alıyorsunuz? Lojistik, gider kalemleriniz arasında nasıl bir pay teşkil ediyor?

Petkim, lojistik tedarikçilerinden, Aliağa depoları yükleme/boşaltma hizmetleri, İstanbul, Kocaeli, Konya, Kayseri, Mersin illerindeki sözleşmeli dış depolarımızda depolama, yükleme/boşaltma ve nakliye hizmetleri  alıyor. Satış şekillerine bağlı olarak değişik teslim şekilleri kullanılmakla birlikte genel olarak CİP veya FOB tercih ediliyor. Aylık yaklaşık 66 bin ton, yıllık 800 bin tondan fazla ürünümüz karayolu, denizyolu (kabotaj) ve demiryolu ile taşınıyor. Bu faaliyet ulaştırma sektörüne önemli bir iş imkanı da sağlıyor. Bildiğiniz gibi lojistik faaliyetler, üretim satış zincirini birbirine bağlayan en önemli halkalardan biridir. Ürün fiyatı üzerindeki etkisi de çok büyük. En büyük maliyet kalemi taşımada kullanılan motorinin maliyetidir. İthal ürünlerin doğrudan kullanım alanına yakın limanlara indirilebilmesi, yurtiçi ara taşımada lojistik faaliyetlerin en önemli gideri olan akaryakıt üzerindeki ÖTV’nin yerli üreticiler için ciddi bir handikap teşkil etmesi sonucunu doğurmaktadır. Petkim bu olumsuzluklarını aşağı çekmek, lojistik verimliliğini artırmak amacıyla Türkiye’nin en önemli lojistik firmalarıyla çalışmakta ve müşterisine sunduğu hizmetin kalitesiyle farklılık yaratmaktadır.

Petkim ürün sevkiyatlarında en çok hangi taşıma modunu kullanıyor? Lojistik partnerlerinden neler bekliyor?

Petkim ürünlerinde karayolu ile taşınan tehlikeli kimyasalların oranı düşüktür. Yurtiçinde tüketimi bulunmayan sıvı kimyasallar Petkim Limanı’ndan gemiler ile ihraç edilmektedir. Karayolu ile sevkiyatı yapılan kimyasallar için Petkim, tebliğin yayınlanmasından sonra müşterilerini bilgilendirmiş ve tebliğe uygun standartı hayata geçirmeye başlamıştır. İlgili kanun belli bir geçiş süresi öngördüğünden sektör bu duruma ayak uyduracaktır. Süreç başlangıçta ek bir maliyet oluşturmakla birlikte, hizmet kalitesi ve ürün güvenliği sağlayacağından zaman içinde herkes tarafından kabul görmesi beklenmelidir.  Bizim için tedarikçilerimizin en uygun fiyat ile en yüksek kalitede hizmet vermesi önemlidir. Çünkü kaliteli ürün üretmenin yanında, kaliteli lojistik hizmeti verilmesi gerekliliğine inanıyoruz. Müşteri memnuniyeti ve müşteri odaklı çalışmak, Petkim’in olduğu kadar lojistik tedarikçilerimizin de misyonu olması gerekmektedir.

Araçların temizliğini yapacak sertifikalı istasyonlar yok

DR Yönetmeliği’ne sektör ne kadar hazır? Bu alanda ne tür adımların atılması gerekiyor?

Sektörde başlangıçta çekince olması normal olmakla birlikte, zaman içinde uygulama kabul görecektir. Şirketimiz, kanun kademeli geçiş başlangıcında müşterilerimize ve nakliyecilerine uyarı ve bilgilendirme bildiriminde bulunmuş olup daha sonra yaklaşık 6 altı ay önce de Kompleks Ana Giriş kapısında uygulamaya başlamıştır. Asıl önemli sorun sektörde araçların temizliğini yapacak olan sertifikalı yıkama istasyonlarının olmamasıdır. Bir diğer konu da aynı kimyasal ürünü taşımaya ayrılmış araçlar için yapılacak uygulamadır. Taşıyıcıdan alınacak kurumsal beyan sonrasında her taşıma için aracın yıkanmaya mecbur bırakılmaması uygun olacaktır.

Tehlikeli madde taşımacılığında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileriniz neler? 

Tehlikeli madde taşımacılığında şoförlerin, taşınan malzemenin tehlikelilik durumunu gösteren MSDS (Malzeme Bilgi Formları) formlarının gereklerini yerine getirmede yeterli eğitim almamış oldukları görülmektedir. Bunun için gerekli eğitim ve bilinçlendirmelerin Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü ve yetkilendirilmiş sivil meslek kuruluşları tarafından yapılması, yaşanan pek çok sorunu da önleyecektir.

Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü ile sektörle doğrudan ilgili bir kurumun oluşturulması, düzenleme ve kontrollerin etkin yapılmasını sağlayacaktır. Yapılacak düzenleme ve kontroller için sektör içinden kurumsal firmalarla yakın bir çalışma içinde olunması başarıyı artıracaktır.