IRAK’TA 25 milyar dolarlık dört projede ortaklığı bulunan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), dün merkezi Irak hükümetinin verdiği kontrat feshi kararıyla sarsıldı. Iraklı üst düzeyli bir yetkili, bakanlar kurulu tarafından Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) ülkenin güneyinde blok 9 olarak adlandırılan bölgede petrol arama kontratından çıkarılmasına karar verdiğini söyledi. Arama kontratında TPAO’nun yüzde 30 payı bulunuyordu.

Nedeni belirtilmedi

Irak enerji kontratları müdürlüğünün başında bulunan Abdul-Mahdy el Ameedi, “Kabine TPAO’nun ortak olması yönündeki kararını reddetti” dedi. Kararla birlikte, Kuveyt Energy’nin TPAO’ya ait payları alması istendi. Buna göre kontratta Kuveyt Energy’nin yüzde 70, Dragon Oil’in yüzde 30 payı olacak. Ameedi, kararın nedenini açıklamaktan kaçındı.

Yıldız: Yola devam

Kararı değerlendiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, karara saygı duyduklarını, Irak’ın hem kuzeyinde hem de güneyinde yapılacak arama çalışmalarına katkı vermeye devam edeceklerini söyledi. Yıldız, “Böyle bir hisse devrini uygun buluyorlarsa bizim için sorun yok. Irak’ta farklı projeler var. Biz yolumuza devam edeceğiz” dedi.

25 milyar dolar

Edinilen bilgilere göre, TPAO’nun Irak’ta dört farklı projede ortaklığı bulunuyor. Bu projelerin toplam büyüklüğü 25 milyar dolar, TPAO’nun payı ise 5.5 milyar dolar. Irak yönetiminin feshettiği kontratın yaklaşık 250 milyon dolarlık bir iş olduğuna dikkat çeken yetkililer, “5.5 milyar dolarlık aldığımız iş devam ediyor. Bu kararın diğer projelere etkisi olur mu, bu, siyaseti ilgilendiriyor” diye konuştu.

Siyasi konular

Irak eski Devlet Başkanı Yardımcısı Tarık Haşimi’nin Türkiye’de bulunması, Kuzey Irak’tan yapılması planlanan yeni boru hatları gibi konuların siyaseten karar verilen ve ele alınan konular olduğuna dikkat çeken Enerji Bakanlığı yetkilileri, “Siyasi ortama göre Irak da enerji politikasını şekillendiriyor. Bizim Kuzey Irak yönetimiyle de, merkezi yönetimle de yürüttüğümüz işler var” diye konuştu.

Uygun değil

KONUYLA ilgili bilgi veren kaynaklar, Merkezi Irak yönetiminin dördüncü dönem ihaleler açtığını ve 9 numaralı blok için TPAO’nun birkaç şirketle teklif verdiğini anlatarak, “TPAO kuvvetli şirketlerle ihaleyi kazandı. Uluslararası kurallara uygun kazandığımız ihaleyi, merkezi hükümet onaylamıyor. TPAO’nun bu bloktan alıkonulmasının uygun olmadığını düşünüyoruz” dedi.

Yasaklı Exxon hisse satıyor

IRAK merkezi yönetimi, Exxon Mobil şirketini de dördüncü tur enerji ihalesinden mahrum etmişti. Irak merkezi hükümeti, Bölgesel Kürt Yönetimi ile petrol anlaşması yapan şirketlere Irak’ta petrol yatırımı izni vermeyeceğini açıklamıştı. Merkezi Hükümeti, petrol anlaşmalarının sadece Irak Petrol bakanlığı aracılığıyla yapılabileceğini savunuyor. Dün Exxon’un, Irak petrol sahasındaki hisselerini satmak için büyük şirketlerle görüştüğü açıklandı.

25 milyar dolarlık portföy

TPAO’nun internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Irak’taki dört proje şöyle:

· Badra Petrol Sahası Geliştirme Projesi: TPAO’nun dahil olduğu konsorsiyum GAZPROM, KOGAS (Güney Kore) ve PETRONAS’dan (Malezya) oluşuyor. .

· Missan Petrol Sahası: Basra’nın 175 km kuzeyinde. TPAO yüzde 11.25 paya sahip.

· Siba Gaz Sahası: Siba Sahasında TPAO yüzde 40 hisseye sahip. 

· Mansuriya Gaz Sahası: TPAO’nun operatörlüğünde (yüzde 50), KEC (yüzde 30), KOGAS (yüzde 20) konsorsiyumu işletiyor. Yatırım ve işletme giderleri 2.7 milyar dolar.