LOJİSTİK SEKTÖRÜ ve TURQUALITY DESTEK PROGRAMI

14/07/2017 - 11:35:00

Prof.Dr. Gülçin Büyüközkan / Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi

Turquality programına başvurmak isteyen lojistik firmalarının başvuru öncesinde kurumsallaşma açısından mevcut durumlarını değerlendirmeleri ve varsa eksikliklerini tamamlamalarının önemli olduğuna dikkat çeken Prof.Dr. Gülçin Büyüközkan, “Nitekim Turquality programına başvuru koşullarını sağlayan lojistik firmalara destek programına başvurmadan önce yetkinlik seviyelerini ölçmelerini tavsiye edebiliriz. http://www.turquality.com/on-degerlendirme-seti adresinden ulaşılan anket çalışması ile Turquality programı için destek kapsamına alınıp alınamayacağı hususunda firma kendisinin bir ön değerlendirmesi yapabilecektir. Firma Ön Değerlendirme Seti’ni dolduran firma, sonuçta en az 80 puanı alabiliyorsa Turquality programına başvuru için hazırdır denilebilir” dedi.

1) Lojistik sektörüne ne tür devlet destekleri veriliyor?

Lojistik sektörüne verilen devlet desteklerini hibe ve kredi destekleri olarak iki gruba ayırmak mümkün. Hibe olarak verilen devlet desteklerinde TUBITAK-TEYDEB, Kalkınma Ajansları ve KOSGEB tarafından sağlanan araştırma ve geliştirmeye yönelik destekler, Ekonomi Bakanlığı’nın Turquality, Marka Destek programları ile KOSGEB tarafından sağlanan teşvik ve destekler ön plana çıkmaktadır.

2) Turquality Destek Programı ne zaman başladı? Amacı nedir?

Turquality Programı (www.turquality.com), Aralık 2004 tarihinde başlatılan dünyanın ilk ve tek marka gelişim programıdır. 2004 yılında pilot sektör olarak belirlenen “tekstil ve hazır giyim” sektörü ile başlatılmış ve daha sonraki yıllarda değişik sektörler bu program kapsamına alınmıştır. 2 Haziran 2015 yılında Resmi Gazete'de yayımlanan "Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararı" ile hizmet sektörlerinin de markalaşma destekleri programı Turquality kapsamına alınmasının yolu açıldı. Nitekim Haziran 2016 itibariyle Lojistik sektöründen firmalar da Turquality Programına başvurmaya başladılar.

Türk firmalarının katma değerli ürün ve hizmet ihracatının arttırılması ile uluslararası rekabetçiliğinin artırılmasını ve aynı zamanda Türkiye’nin de markalaşmasını amaçlayan Turquality Destek Programı’nın temel hedefleri şunlardır:

• Marka potansiyeli olan firmalara, küresel markalaşma yolunda finansal kaynak sağlamak,

• Küresel ölçekte markalar yaratabilmek için ihtiyaç duyulan strateji, operasyon ve organizasyon gibi organizasyonel yapıları firmalarda geliştirmek için gerekli destek mekanizmalarını oluşturmak. Bu yolla firmaların kurumsallaşmalarına da destek olmak.

3) Turquality programına başvuru için bir ön koşul var mıdır?

Önkoşul olarak, Turquality programına başvuran firma markasının Türkiye’de tescilinin yapılmış olması, yurtdışında da ibraz edeceği İş planında (Gelişim Yol Haritası / 5 Yıllık Stratejik Planlama) belirtilecek hedef pazarlarının en az birinde markanın tescil edilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca başvuru yapan firmanın kurumsal bir altyapıya sahip olması beklenmektedir. Turquality programına başvurmak isteyen lojistik firmalarının, başvuru öncesinde kurumsallaşma açısından mevcut durumlarını değerlendirmeleri ve varsa eksikliklerini tamamlamaları önemlidir. Nitekim Turquality programına başvuru koşullarını sağlayan lojistik firmalara destek programına başvurmadan önce yetkinlik seviyelerini ölçmelerini tavsiye edebiliriz. http://www.turquality.com/on-degerlendirme-seti adresinden ulaşılan anket çalışması ile Turquality programı için destek kapsamına alınıp alınamayacağı hususunda firma kendisinin bir ön değerlendirmesi yapabilecektir. Firma Ön Değerlendirme Seti’ni dolduran firma, sonuçta en az 80 puanı alabiliyorsa Turquality programına başvuru için hazırdır denilebilir.

4) Lojistik firmaları Turquality programına nasıl başvurabilir?

Yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda marka tesciline sahip olmak ön koşulunu sağlayan lojistik firmalar, Turquality programına başvuru için sırasıyla;

• Firma Ön Değerlendirme Setini (http://www.turquality.com/on-degerlendirme-seti) doldurarak, sonucunda çıkan puan sayfasını kaydetmeleri, (ilgili sonuç sayfası başvuruda firmadan talep edilmekte)

• Yeni Kullanıcı talebinde (https://sistem.turquality.com.tr/turquality) bulunup sisteme kayıt olmaları,

• Sistem tarafından iletilecek şifre ile Turquality Otomasyon Sistemi’ne giriş yaparak Başvuru Formunu doldurmaları,

• İstenen belgeleri “Ekli Belgeler” alanına yükleyerek Sistem üzerinden başvurularını iletmeleri,

• Sisteme eklenen tüm belgelerin orijinalleri veya noter onaylı nüshalarını Turquality Sekretaryası’na iletmeleri gerekmektedir.

Sisteme Yüklenmesi ve Turquality Sekretaryası’na iletilmesi gerekli belgelere (http://www.turquality.com/Media/Default/Pdfler/Basvuruicingereklibelgeler/EK4_Basvuru_Formu_ve_Belgeleri_(Sirketler).pdf) adresinden ulaşmak mümkündür.

5) Turquality programında değerlendirme süreci nasıl gerçekleşiyor?

Başvurusunda eksik bulunmayan firmaların markalaşma potansiyellerinin değerlendirilmesi ve seviyelerinin belirlenmesi için, Ekonomi Bakanlığı’nca görevlendirilen Turquality programı, yönetim danışmanlığı tarafından değerlendirme çalışması yürütülür. Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan denetim bedeli ödendikten sonra başvuru yapan firmaya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş bir denetim firması atanır. Atanan denetim firması tarafından başvuru yapılan firmadan inceleme alanlarına ilişkin detaylı bilgi/belge talep edilir ve bu bilgi/belgeler incelendikten sonra şirketin tesislerinde iki günlük bir yerinde inceleme çalışması gerçekleştirilir. Yerinde inceleme çalışmasına Ekonomi Bakanlığı yetkilileri veya Turquality Sekretaryası da katılım sağlayabilir. İnceleme sonrasında hazırlanan rapor Ekonomi Bakanlığınca değerlendirilir ve sonuç firmalara Otomasyon Sistemi üzerinden bildirilir. Değerlendirme sonucunda; firmanın Turquality programı kapsamına alınma başvurusu reddedilebilir; firmanın değerlendirmesi 100 üzerinden 50 ile 80 puan arasında ise Marka Programı kapsamına ya da değerlendirme puanı 80 üzeri ise Turquality Programı kapsamına alınır.

6) Turquality programında değerlendirmeler hangi alanlarda yapılıyor?

Turquality programına başvuru yapan firma, Stratejik Planlama ve Kurumsal Performans Yönetimi, Marka Yönetimi, Marka Performansı, Tedarik Zinciri Yönetimi, Pazarlama, Müşteri ve Ticaret Yönetimi, Ürün Tasarım/Araştırma ve Geliştirme, Finansal Performans, İnsan Kaynakları Yönetimi, Kurumsal Yönetim ve Bilgi Sistemleri Yönetimi alanlarında incelenmektedir. Firmanın her bölümde gösterdiği performans, aynı alanda dünyadaki en iyi uygulamalarla kıyaslanmakta ve dolayısıyla firmanın dünya ölçeğinde nerede durduğu tespit edilmektedir. Bu çalışma sonucunda belirli bir noktanın üzerinde olduğu belirlenen firmalar Turquality programı kapsamına alınmaktadır.

7) Turquality programı firmalara hangi konularda ne miktarda destek sağlıyor?

Turquality programı kapsamına alınan firmalar ürün/hizmet/marka tescili, belgelendirme, istihdam, mağaza/tesis/ofis/depo kiralama, tanıtım/reklam/pazarlama ve raporlama konularında, üst limit olmaksızın %50 destekten faydalanırken; danışmanlıkta yıllık 600.000 $, mağaza/tesis/ofis/depo kurulum giderlerinde 200.000 $ üst limitleriyle %50 destekten faydalanıyorlar. Firmalar, Stratejik Marka Gelişim Yol Haritası oluşturma sürecinde aldıkları danışmanlık hizmetlerinde ise, destek döneminde 200.000 $ üst limitiyle %75 oranında destekleniyorlar.

8) Turquality programı firmalara ne kadar süre destek veriyor?

Turquality programı 5 + 5 Yıl olmak koşuluyla firmalara toplamda 10 yıl destek veriyor. Firmalar önce 5 yıllık kapsama alınıyor ve 5 yıllık Stratejik Marka Gelişim Yol Haritası ve Bütçe Planı sunmaları isteniyor. 5. Yılın sonunda Marka Gelişim Yol Haritasındaki performanslarına göre ikinci 5 yıllık desteğe geçiliyor.

9) Turquality programına alınan bir firmaya verilen destek iptal edilebilir mi?

Beş yıllık stratejik iş planında verilen hedeflere ulaşılamamışsa (en az %80 başarı gerekiyor), destek kapsamı bakanlıkça daraltılabilir veya destek iptal edilebilir. Destek iptal edildikten sonra firma hiçbir devlet desteğinden faydalanamaz.

10) Turquality programı kapsamında kaç marka destek almış durumda? Turquality programından faydalanan lojistik firmaları var mı?

Haziran 2017 tarihi itibariyle toplamda 162 marka Turquality veya Marka Destek Programı’ndan faydalanmaktadır. Lojistik Sektöründen iki firma 2017 yılında destek programına kabul edilmiş durumda. Ekol Lojistik, Turquality; Barsan Global Lojistik firması ise Marka Destek Programı’ndan faydalanmakta.

“Turquality programına başvuru yapan firma, Stratejik Planlama ve Kurumsal Performans Yönetimi, Marka Yönetimi, Marka Performansı, Tedarik Zinciri Yönetimi, Pazarlama, Müşteri ve Ticaret Yönetimi, Ürün Tasarım/Araştırma ve Geliştirme, Finansal Performans, İnsan Kaynakları Yönetimi, Kurumsal Yönetim ve Bilgi Sistemleri Yönetimi alanlarında incelenmektedir. Firmanın her bölümde gösterdiği performans, aynı alanda dünyadaki en iyi uygulamalarla kıyaslanmakta ve dolayısıyla firmanın dünya ölçeğinde nerede durduğu tespit edilmektedir. Bu çalışma sonucunda belirli bir noktanın üzerinde olduğu belirlenen firmalar Turquality programı kapsamına alınmaktadır.”

SEKTÖRLER VE LOJİSTİK

Otomotiv
Enerji
Gıda
Akaryakıt
Tekstil
Kimya
İnşaat
Lastik
İhracat