10 Soruda: Brexit sonrası taşımacılıkta neler değişti?
23/02/2021 - 16:12:00
Brexit sürecinin Türkiye-Birleşik Krallık taşımalarına yansımalarını değerlendiren SGS TransitNet Genel Müdürü Mine Kaya, iki ülke arasında T1/T2 transit beyannameleri ile taşıma yapmanın halen mümkün olduğunu, ancak ayrıca yeni bildirimler ve belgeler almak gerektiğine dikkat çekti.
Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nin ayrılmasıyla birlikte, taşımacıları etkileyecek değişiklikler de yürürlüğe girdi. SGS TransitNet Genel Müdürü Mine Kaya, Türkiye-Birleşik Krallık arasında yapılan taşımalarda nelerin değiştiğini, taşımacıların neler yapması gerektiğini ve alınması gereken izin belgelerini 10 Soruda cevapladı.
1) BREXIT nedir?
Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılması anlamına gelen BREXIT, Britanya’nın ilk 2 harfi BR ve İngilizce çıkış anlamına gelen EXIT’in birleşmesi ile oluşturulmuş bir terimdir. Birleşik Krallık’ta 2016 yılında yapılan referandum ile Avrupa Birliği’nden çıkış kararı alınmıştı. Geçiş süreci ise 31 Aralık 2020’de tamamlanarak 01 Ocak 2021 tarihi itibariyle Birleşik Krallık AB’den çıkışını tamamlamış ve gümrük açısından 3’üncü bir ülke haline gelmiştir.
2) BREXIT ile birlikte Birleşik Krallık, Ortak Transit Konvansiyonundan da mı çıktı?
Hayır. Birleşik Krallık, BREXIT ile birlikte Ortak Transit Sözleşmesi’nden çıkmadı. Türkiye, İsviçre, Norveç ve Sırbistan gibi Avrupa Birliği üyesi olmamasına rağmen Ortak Transit Konvansiyonu’na üye bir ülke haline geldi. Dolayısı ile T1/T2 transit beyannameleri ile Birleşik Krallık’a veya Birleşik Krallık’tan taşıma yapmak halen mümkün.
3) BREXIT sonrasında Türkiye’den Birleşik Krallık’a yapılan taşımalarda neler değişti?
Birleşik Krallık’a taşıma yaparken BREXIT öncesi durum ile çok önemli bir fark yok. Gerek Türkiye’den gerekse de AB’ne giriş limanlarından (Sete, Trieste gibi) Birleşik Krallık’a açılan T1/T2’lerle Birleşik Krallık içerisindeki varış gümrük idaresine kadar gidilebilmekte. Eski durum ile mevcut durum arasındaki farklar aşağıdaki gibidir;
a. Artık transit beyannameler üzerinde Birleşik Krallık’a giriş gümrüğünü de belirtmek gerekiyor.
b. Birleşik Krallık’ın GVMS sistemine bir GRM ön bildirimi yapmak gerekiyor.
c. Fransız Akıllı Sınır Sistemi’ne (French Smart Border System - SI) bir ön bildirim yapmak gerekiyor.
4) BREXIT sonrasında Birleşik Kralllık’tan Türkiye’ye yapılan taşımalarda neler değişti?
a. Birleşik Krallık’tan yapılan yüklemelerde, artık sadece fatura ile Birleşik Krallık’tan çıkış yapmak mümkün değil. EX belgesi ile ise sadece AB’ye giriş gümrüğüne kadar gidilebilir. Aracın yoluna devam edebilmesi için ya Birleşik Krallık içerisinde bir gümrük idaresinden ya da AB’ye giriş yapılan ilk liman gümrük idaresinden T1 transit beyanı açmak zorunlu.
b. Dover gümrüğünü de içine alan Kent Bölgesine girişte KAP (Kent Access Pass) izin belgesi almak gerekli.
c. AB’ye Fransa üzerinden giriş yapılıyor ise Fransız Akıllı Sınır Sistemi’ne (French Smart Border System - SI) bir ön bildirim yapmak gerekli.
d. AB’ye girişlerde ENS beyanı sunmak gerekli.
5) GVMS/ GMR bildirimi nedir?
GVMS (Goods Vehicle Movement Service), Birleşik Krallık Gümrüğün, eşya taşıma araçlarının hareketleri takip ettiği hizmetine verilen isimdir. Birleşik Krallık’a yük getiren araçların GVMS sistemine bir GMR bildirimi yapmaları zorunludur. GVMS’te bildirim yapan araçların Birleşik Krallık’a girişteki transit gümrük işlemleri otomatik olarak yapılmaktadır. GVMS sistemine aşağıdaki link üzerinden girilebilmektedir.
https://www.gov.uk/guidance/list-of-ports-using-the-goods-vehicle-movement-service
6) Fransız Akıllı Sınır Sistemi (French Smart Border System - SI) nedir?
Fransız Akıllı Sınır Sistemi (French Smart Border System - SI), Fransız Gümrüğünün sınır geçişlerini takip etmek ve kolaylaştırmak için geliştirdiği bir sistemdir. Gerek Fransa’dan Birleşik Krallık’a gerekse de Birleşik Krallık’tan Fransa’ya taşıma yapan araçların Fransız Akıllı Sınır Sistemine bir ön bildirim yapmaları zorunludur. Ön bildirim aşağıdaki link üzerinden basitçe yapılabilmektedir.
https://moa.douane.gouv.fr/service-en-ligne/ouverture?code_teleservice=Enveloppe-Brexit_PPROD&sid=&app=204
7) KAP (Kent Access Pass) izin belgesi nedir?
Birleşik Krallık’tan AB’ye çıkış yapacak araçların güzergahı üzerinde bulunan ve Dover Limanı’na gitmek için mutlaka geçilmesi gereken Kent Bölgesine giriş için bir KAP izni almak zorunludur. KAP izni aşağıdaki link üzerinden alınabilmektedir. Bu adreste ayrıca araçların Birleşik Krallık’tan sorunsuz çıkabilmeleri için bir kontrol listesi de bulunmaktadır. https://www.gov.uk/check-hgv-border
8) BREXIT sonrasında ENS/EXS uygulamaları ne şekildedir?
Birleşik Krallık’a girişlerde ENS zorunluluğu, 01 Temmuz 2021’e kadar bulunmamaktadır. Bu tarihten sonra uygulamanın tam olarak ne şekilde olacağı henüz açıklanmamıştır. Birleşik Krallık’tan AB’ye girişlerde ENS sunmak ise 01 Ocak 2021’den itibaren zorunludur. SGS TransitNet sistemi, T1 beyanını sistem üzerinden sunmuş olan araçlar için ENS beyanını otomatik olarak oluşturmaktadır.
Taşımacı firmaların AB girişlerinde ENS sorunu yaşamamaları adına daha önce herhangi bir AB ülkelerinden geçerli bir EORI numarası almaları gerekmektedir. Daha önce Birleşik Krallık’tan alınmış bir EORI numarasına sahip firmaların yeniden AB ülkelerinde geçerli olacak yeni bir EORI numarası almaları zorunlu olmuştur.
9) Birleşik Krallık’ta İzinli Gönderici kolaylaştırması ne şekilde çalışır?
İzinli Gönderici statüsüne sahip olan Asıl Sorumlular (Rejim Hak Sahipleri), sundukları beyanlar için araçların gümrüklere gitmesine gerek kalmaksızın serbest bırakma işlemlerini yapabilmektedir.
10) BREXIT kapsamında SGS’nin verdiği hizmetler nelerdir?
a. SGS TransitNet, Birleşik Krallık’ta Asıl Sorumlu (Rejim Hak Sahibi) olma sürecini 2020 yılı içerisinde tamamladı. Mevcutta 200 milyon GBP’lik teminatı ile Birleşik Krallık Gümrük İdarelerine T1 beyanı sunabilmektedir. İzinli Gönderici olma süreci de 2021’in ilk günleri itibari ile tamamlanmış ve müşterilerimiz Birleşik Krallık’tan İzinli Gönderici olarak sunduğumuz beyanların kolaylıklarından halihazırda faydalanmaktadırlar.
b. Bileşik Krallık’tan EX ile çıkış yaparak AB’ye Fransa, Hollanda ve Belçika liman gümrüklerinden giriş yapan araçlar için, söz konusu AB giriş liman gümrüklerinden T1 beyanları, SGS TransitNet üzerinden sunulabilmektedir.
c. T1/T2 beyannamelerini SGS TransitNet üzerinden sunan müşterilerimizin Birleşik Krallık’tan AB’ye girişlerinde gerekli olacak ENS beyanları TransitNet sistemi tarafından otomatik olarak sunulmaktadır.
d. Müşterilerimizin talep etmesi halinde GVMS sistemine GMR Bildirimlerini de TransitNet sistemi yapabilmektedir.
e. SGS TransitNet, İrlanda’da Asıl Sorumlu ve İzinli Gönderici olma süreçlerini tamamladı. Şu anda, 100 milyon EUR’luk teminatımız ile İrlanda Gümrük İdarelerine İzinli Gönderici olarak T1/T2 beyanları sunulabiliyor.
f. Birleşik Krallık’tan yapılan yüklemelerde Ashford Destek Ofisimiz müşterilerimize hizmet vermektedir. BREXIT sonrası Dover’da ortaya çıkan karmaşadan uzakta ve Dover’e sadece 35 km mesafede stratejik bir nokta olan “Ashford’daki The Customs House” gümrük firması ile yapılan partnerlik sayesinde aşağıdaki hizmetler verilmektedir.
-T1/T2 sunumu,
-Gümrükte işlemlerinin yaptırılarak beyanların serbest bıraktırılması,
-Evrakların scan edilerek e-mail atılması,
-Birleşik Krallık EX beyanlarının kapama bildirimlerinin yapılması,
-T1/T2 çıktılarının alınması vs.
g. Talep eden müşterilerimiz için Birleşik Krallık’ta EX beyanı sunumu.