10 SORUDA U-ETDS UYGULAMASI

25/12/2019 - 10:42:00

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu (KTK) ve KTY çerçevesinde taşımacılık faaliyetinde bulunan firmaların taşıdıkları eşya, kargo ve yolcu hareketlerinin elektronik olarak gerçek zamanlı takibi, değerlendirilmesi ve denetimi imkanlarının sağlanabilmesi için U-ETDS sistemini geliştirdi. UND İcra Kurulu Üyesi Kadir Çirkin, sistemin detaylarını UTA Lojistik için anlattı.

Etiketler: kadir çirkin lojistik u-etds und

1. U-ETDS NEDİR?

Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetim Sistemi (U-ETDS), ilk olarak 08.01.2018 tarih ve 30295 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolu Taşıma Yönetmeliği (KTY) ile tanımlanmıştır.

U-ETDS sistemi, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu (KTK) ve KTY çerçevesinde taşımacılık faaliyetinde bulunan firmaların taşıdıkları eşya, kargo ve yolcu hareketlerinin elektronik olarak gerçek zamanlı takibi, değerlendirilmesi ve denetimi imkanlarının sağlanacağı bir sistemdir.

2. U-ETDS KİMLERİ KAPSIYOR?

U-ETDS sistemi, KTK ve KTY çerçevesinde ticari olarak faaliyet gösteren,

1- Tarifeli/tarifesiz yolcu taşımacıları (A1, A2, B1, B2, D1 ve D2),

2- Eşya taşımacılarını (K1, K3, C2 ve C3),

3- Lojistik işletmecilerini (L1 ve L2),

4- Kargo işletmecilerini (M1 ve M2),

5- Nakliyat ambarlarını (N1 ve N2),

6- Dağıtım işletmecilerini (P1 ve P2),

7- Taşıma işleri organizatörlerini (R1 ve R2)

8- Terminal işletmecilerini (T1 ve T2),

kapsamaktadır.

3. U-ETDS BİLGİ GÖNDERME ZORUNLULUĞU NE ZAMAN BAŞLIYOR?

U-ETDS sistemine bilgi gönderme zorunluluğu, yolcu taşımacılığı faaliyetleri (A1, A2, B1, B2, D1 ve D2 belge sahipleri) için 30.06.2019, diğer faaliyetler için ise 31.12.2019 olarak belirlenmiştir.

4. U-ETDS BİLGİ GÖNDERİMİ NASIL YAPILIR?

U-ETDS sistemine veri gönderimi iki yolla yapılabilmektedir.

Bunlardan birincisi E-Devlet portalı (kamu.turkiye.gov.tr) üzerinden taşımacılarımızın taşıma faaliyetlerine ilişkin verileri girmesi ve bu yolla U-ETDS sistemine veri iletmeleridir. Yetki belgesi sahiplerinin Bakanlığa bildirdikleri imzaya yetkili kişiler veya yazılı olarak müracaat etmek suretiyle operatör olarak yetkilendirilen kişiler E-Devlet portalına giriş yaparak, yetkili oldukları firma adına veri gönderme işlemini gerçekleştirebilmektedirler. Portalda hazırlanan ekranlar son derece basit bir yapıda hazırlanmış ve veri iletme zorunluluğu başlayan yolcu taşımacılarımız (A1, A2, B1, B2, D1 ve D2 yetki belgesi sahipleri) bir kısmı bu ekranları kullanarak taşıma bilgililerini ve yolcu bilgilerini U-ETDS sistemine iletmektedirler.

Sisteme veri göndermenin ikinci yolu ise web servis denilen yöntemdir.. Bir çok firmanın taşımaları takip etmek amacıyla kullandığı bir program bulunmaktadır. Kullanılan programın U-Net Otomasyon sistemiyle veri alışverişini sağlamak suretiyle, firmalar kendi programlarına girmiş oldukları taşıma bilgilerini (taşıt, yolcu, hareket saati, güzergah vb…) otomatik olarak ve başka hiçbir zahmete girmeden (E-Devlete giriş yapmadan) U-ETDS sistemine iletmeleri mümkündür. Bu entegrasyon için, taşımacı firmalarımızın kullandıkları programı yapan yazılım firmasının Bakanlığa U-Net ekibi ile iletişime geçmeleri (u-net@uab.gov.tr mail adresiyle) gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen yöntemlerden birisiyle, taşımacılarımız U-ETDS sistemine taşıma bilgilerini, Yönetmelikte belirtilen saatten önce girmeleri gerekmektedir.

5. U-ETDS’DE HANGİ BİLGİLERİ GİRMELİYİZ?

Bu noktada her yetki belgesi için ayrı bilgiler belirlenmiştir. Uluslararası eşya taşımacıları için belirlenen bilgiler şöyledir.

A. EŞYA TAŞIMACILARI İÇİN U-ETDS?

KTK ve KTY çerçevesinde eşya taşımacılığı faaliyetinde bulunmak üzere adlarına C2, C3, K1 ve K3 yetki belgesi düzenlenen firmaların, yapacakları eşya taşımacılığı faaliyetinde;

1. Yükün gönderici bilgilerini;

a) Vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası),

b) Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarası veya varsa yabancı kimlik numarası,

c) Ad, Soyad / Unvan,

d) Adres,

2. Yükün alıcı bilgilerini;

a) Vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası),

b) Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarası veya varsa yabancı kimlik numarası,

c) Ad, Soyad / Unvan,

d) Adres,

3. Araç ve şoför bilgilerini;

a) Plaka,

b) Şoför T.C. kimlik numarası

4. Yük bilgilerini;

a) Taşınan eşyanın cinsi ve ağırlığı, taşıma bedeli

Aracın hareket saatinden, en geç 6 saat sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS sistemine işlemeleri/iletmeleri gerekmektedir.

B. LOJİSTİK İŞLETMECİLERİ İÇİN U-ETDS?

KTK ve KTY çerçevesinde lojistik işletmeciliği faaliyetinde bulunmak üzere adlarına L1 ve L2 yetki belgesi düzenlenen firmaların, yapacakları lojistik işletmeciliği faaliyetinde;

1. Yükün gönderici bilgilerini;

a) Vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası),

b) Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarası veya varsa yabancı kimlik numarası,

c) Ad, Soyad / Unvan,

d) Adres,

2. Yükün alıcı bilgilerini;

e) Vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası),

f) Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarası veya varsa yabancı kimlik numarası,

g) Ad, Soyad / Unvan,

h) Adres,

3. Araç ve şoför bilgilerini;

i) Plaka,

j) Şoför T.C. kimlik numarası

4. Yük bilgileri;

k) Taşınan eşyanın cinsi ve ağırlığı, taşıma bedeli

Aracın hareket saatinden, en geç 6 saat sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS sistemine işlemeleri/iletmeleri gerekmektedir.

C. TAŞIMA İŞLERİ ORGANİZATÖRLERİ İÇİN U-ETDS?

KTK ve KTY çerçevesinde taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetinde bulunmak üzere adlarına R1 ve R2 yetki belgesi düzenlenen firmaların, yapacakları taşıma işleri organizatörlüğü faaliyetinde;

1. Yükün gönderici bilgilerini;

a) Vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası),

b) Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarası veya varsa yabancı kimlik numarası,

c) Ad, Soyad / Unvan,

d) Adres,

2. Yükün alıcı bilgilerini;

e) Vergi kimlik numarasının (gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası),

f) Türk vatandaşı değilse uyruğu, pasaport numarası veya varsa yabancı kimlik numarası,

g) Ad, Soyad / Unvan,

h) Adres,

3. Araç ve şoför bilgilerini;

i) Plaka,

j) Şoför T.C. kimlik numarası

4. Yük bilgileri;

k) Taşınan eşyanın cinsi ve ağırlığı, taşıma bedeli

Aracın hareket saatinden, en geç 6 saat sonrasına kadar Bakanlığın U-ETDS sistemine işlemeleri/iletmeleri gerekmektedir.

6. U-ETDS SİSTEMİ ÜZERİNDEN FİRMALARA CEZA UYGULANACAK MI?

Evet, Bakanlık isterse ceza uygulayabilecektir. 15.11.2019 tarihli Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikte belirtildiği üzere;

Yapılan sefere ilişkin bilgi/veri iletmeyenlere, her sefer için 15 uyarma,

İletilen seferlerde, sefer başına (gidiş veya dönüş) 10 adedi geçmemek üzere eksik/yanlış bilgi/veri gönderenlere, her eksiklik/yanlışlık için 1 uyarma, verilecektir.

Bu maddeye göre yaptırım uygulanan firmanın, bu kabahatinin sonradan suç unsuru teşkil ettiğinin tespiti halinde, yetki belgesi sahibine ayrıca 150 uyarma verilecektir.

7. U-ETDS SİSTEMİNDE YABANCI PLAKALI ARAÇLARIN VERİ GİRİŞLERİ DE YAPILABİLECEK Mİ? NASIL?

Hayır, mevcut durumda sistemde yabancı plakalı araçlar denetlenememektedir.

Ülkemize her yıl ortalama 300 bin yabancı araç taşıma yapıyor. Sistem ülkemizdeki tüm yük girişlerini kontrol etmeği hedeflemesine karşın, sadece sistemde yerli plakalı araçlar kontrol edilmektedir.

Diğer taraftan, yabancı plakalı araçların denetlenemiyor olması nedeni ile herhangi bir cezai işlem de uygulanamamaktadır.

Ayrıca, veri girişleri sadece ihracat taşımalarını kapsamakta olup, ithalat yönündeki yük trafiği için herhangi bir zorunluluk da bulunmamaktadır.

8. VERİLERİN GÜMRÜKTEN TEMİN EDİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?

Evet, uluslararası karayolu taşımacılığının izlenebilirliği hâlihazırda Gümrük sistemi üzerinden yapılabilmektedir. Firmalar tüm bilgilerini gümrük idarelerine ve Transit Beyanname oluşturduğu kefil kuruluşlara bildirmektedir. Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü ile Gümrükler Genel Müdürlüğü arasında herhangi bir anlaşma olması durumunda istenen tüm bilgilere ulaşılabilecektir. Ancak, henüz bir anlama sağlanmamıştır.

9. AB ÜLKELERİNDE U-ETDS SİSTEMİ GİBİ BİR UYGULAMA MEVCUT MU? TÜRKİYE’DE DE BENZER BİR UYGULAMA MI DEVREYE ALINIYOR?

Bakanlık yetkilileri seminerlerde dünyada bu uygulamanın herhangi bir örneği bulunmadığı hususunu belirtmiş olmakla beraber, araştırmalarımızda uygulamanın AB’de yer almadığı bilgisine ulaşabilmiştir.

10. BİR TAŞIMA ORGANİZATÖRÜ BİR DE TAŞIMA FALİYETİNİ GERÇEKLEŞTİREN YETKİ BELGESİ SAHİBİ OLMASI DURUMUNDA VERİLERİ HANGİ FİRMA GİRMELİDİR?

Bu konuda kesin bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, Bakanlık herhangi bir yetki belgesi sahibinin taşıma bilgilerinin girmesinin yeterli olduğunu belirtmektedir. İster taşıma işleri organizatörü (R2) olsun, ister eşya taşımacısı (C2) olsun herhangi biri veri girişini gerçekleştirebilir.

Ancak, herhangi bir usulsüzlük olması veya veri girişi olmaması durumunda ceza, taşımayı fiiliyatta gerçekleştiren firmaya uygulanır.