Lojistikte Yalın Altı Sigma Metodolojisi
Her geçen gün daha globalleşen dünya ekonomisinde, verimlilik ülkelerin ekonomik kalkınmalarını sürdürebilmeleri açısından büyük önem taşımaktadır.
Gittikçe artan rekabet ortamında, verimliliği artırmayı temel hedeflerinden biri olarak seçmeyen şirketlerin de uzun vadede ayakta kalabilmeleri ve rekabet edebilmeleri zorlaşacaktır. Verimliliğin düşmesi, firmanın pazar payının, satışlarının ve karlılığının azalması sonuçlarını doğuracaktır. Bu nedenle verimlilik, işletme performansının en önemli göstergelerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Küreselleşmenin etkisiyle, lojistikte rekabet her geçen gün artmakta olup, firmaların varlıklarını sürdürebilmeleri, karlarını maksimize edebilmeleri ve pazardan daha fazla pay alabilmeleri için hizmet kalitesini iyileştirmek ve maliyetlerini minimize etmek temel esas olmuştur. O yüzden lojistikte yalın 6 sigmanın uygulanması hizmet kalitesinde ve iş sürecinde iyileştirme sağlayarak, sürecin sıfır hatadan ne kadar saptığını göstererek, hatalar, maliyet ve zaman arasında bağlantı kurarak, müşteri memnuniyeti sağlamada aktif rol üstlenmektedir. Şirketler için yıllardır değişmeyen bir kural vardır: “Rekabet edebilen hayatta kalır.” Rekabet ortamında başarılı şirketler bu başarılarını sadece kendi organizasyonlarıyla değil, tüm tedarik zinciriyle sağlamaktadırlar. Tedarik zinciri yönetimi uygulamaları, karar vericilere işlerini daha hızlı, daha iyi ve daha ucuz yapabilmeleri için gerekli bilgilerin sağlandığı karar destek sistemleridir. Çünkü globalleşme sonucu gümrük sınırlamalarının kalkması, yabancı şirketlerin piyasaya kolayca girmesi, kalite anlayışında ilerlemeler, artan müşteri beklentisi ve teknolojik gelişmeler işletmeleri müşteri hizmet düzeylerini artırmaya ve maliyetleri kısmayı hedefleyen tedarik zinciri yönetimine yöneltmiştir. Müşteri taleplerinin tedarik zincirindeki hizmet sıklığı ve çeşitliliği sürekli artmakta ve şirketleri buna göre davranmaya zorlamaktadır.
Toplam kalite yönetimi bize müşteriyi tanımak, onların ihtiyaçlarının ne olduğunu teşhis etmek, bu ihtiyaçları karşılamak için ne yapılacağını tespit etmek ve sürekli gelişmeyi sağlamak açısından iyileştirmeler yapmamız gerektiğinin farkında olmayı önermektedir. Yalın 6 sigmanın önemli bir amacı kalitenin geliştirilmesidir. Altı sigma performans ölçümü müşteri ile başlar, gelişme ve iyileştirmeler müşterinin tatmin düzeyi ile değerlendirilir. Müşteri odaklı çalışmak, aslında müşteri odaklı iş yapma tarzı ve müşteri ihtiyaçları arasındaki iletişim ve etkileşimin geliştirilmesi demektir. Dünyadaki birçok lider kuruluşun uygulamakta olduğu yalın altı sigma, üretimden insan kaynaklarına, finanstan pazarlamaya, şirketlerin her türlü sürecini daha verimli hale getirerek karlılıklarını artırmalarına ve büyümelerine yardımcı olmuştur. Ancak altı sigma, hızdan çok kaliteye odaklanmaktadır. Sürece hız kazandırmadaki bu eksikliği, yalın yönetim gidermektedir. Yalın yönetim kaliteyi iyileştirmekten ziyade, süreç akışını ve hızını iyileştirme alanında iyidir. Bu nedenle, yalın yönetim ve altı sigma teknikleri birlikte ve birbirlerini destekleyecek şekilde kullanıldıklarında en iyi sonuca ulaşılır.
1. Lojistikte kalitenin önemi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Küresel düzeyde rekabet, şirketleri ürünleri daha iyi yapmaya, daha hızlı hazırlamaya en kısa sürede teslim etmeye bunlara ilaveten kaliteli şekilde sunmaya zorlamaktadır. Ulusal ve uluslararası pazar payını muhafaza etmek ve artırmak, düşük maliyet, küresel pazarla rekabet edilebilir bir fiyatlama ile bir noktaya kadar ilerletilebilir. Farklı sektörlerde ve şirketlerde üretim maliyetleri birbirleriyle yaklaşık değerler sunmaktadır, üretim maliyetlerinin bu şeklide yaklaşık olduğu bir ortamda rekabet avantajı sağlayabilmek için lojistik kullanılabilecek önemli bir araç konumuna gelmiştir. Lojistik faaliyetler üzerinde yapılacak iyileştirmeler ile rakiplerden bir adım önde olmak mümkün olabilmektedir. Bu bağlamda lojistik hizmet kalitesi uluslararası pazarlar ile rekabet edebilmenin önemli bir unsuru olarak ön plana çıkmaktadır.
2. Lojistik firmalarında sadece 6 sigma uygulandığında ne gibi farklılıklar meydana gelmektedir?
Altı sigma, toplam kalite yönetiminin önemli odak noktalarından biri olan süreçlerin kalitesinin ölçümü ve iyileştirilmesinde kullanılabilen bir yöntem, bir metodolojidir. Lojistik işletmesinde organizasyonun tüm iş süreçlerinin ölçümü ve analizini yapar. Bununla birlikte altı sigma sadece bir kalite girişimi değil aynı zamanda bir iş girişimidir. Altı sigma, lojistik şirketi içerisinde yapılan her işlemde (üretimden sipariş almaya kadar) daha az hata yapılması yönünde rehberlik yapar. Kalite kontrol sistemleri ticari, sanayi ve tasarım hatalarını yakalamaya ve düzeltmeye odaklanırken, altı sigma; hataların ve firelerin tekrarlanmaması için süreçlerin iyileştirilmesine yönelik spesifik bir metot sunar. Lojistik şirketlerinde sadece altı sigmanın uygulandığı durumlarda yalın yönetimin üç önemli özelliğinden mahrum kalınmaktadır. Lojistik iş süreçlerin hızını artırmaya direkt odaklanamamaktır ve stok yatırımlarının maliyetlerini azaltmaya direkt önem vermeyerek, veri toplama ve analiz etmek için metotlar öğrenmek ve uygulamak uzun zaman aldığından dolayı hızlı bir şekilde finansal getiri elde edilememektir. Yalın yönetim ve altı sigma birbiriyle uyumlu şekilde çalışmalıdır ki oluşan sinerjiyle süreçler hızlasın, yerini kesintisiz akan iş akışlarına bıraksın. Lojistik firmalarında altı sigma tam anlamıyla uygulandığında, tüm iş süreçlerinde kayıplar en aza indirilecek, dağıtım performansı artırılacak, kompleks işlemler basit hale dönüştürülerek hata oranları azalacak, sunulan hizmetin kalitesinde artış meydana gelecek ve müşteri memnuniyeti sağlanacaktır.
3. Lojistik firmalarında sadece yalın yönetim uygulandığında ne gibi farklılıklar meydana gelmektedir?
Yalın yönetim; değeri tanımlamak, değer yaratan eylemleri en iyi sonucu verecek sıraya koymak, onları giderek daha etkili biçimde yapmaktır. Çünkü daha az insan çabası, daha az ekipman, daha az zaman ve daha az alan ile giderek daha fazlayı elde etmenin yoludur. Yalın yönetim, süreçteki israfları ortadan kaldırmaya ve karmaşıklığı azaltmaya odaklanmaktadır. Minimum miktarda kaynak kullanarak çözüm üretmeyi ve zamanında müşteriye ulaştırmayı amaçlamaktadır. Lojistikte dağıtım stok yönetimlerinden biri olan çekme yöntemi ile depolar gereksinimlerini ve fabrikaya verilecek olan siparişlerini belirleyerek ve fabrikadan sipariş ettikleri malı kendi depolarına çekerek, yüksek depolama maliyetinin oluşmasına, stoklara bağlanan sermayenin fırsat maliyetine, stoklara bağlanan sermayenin diğer işlere daha az kaynak ayırmayı gerektirmesine imkan vermeden daha etkin ve verimli bir lojistik hizmeti sunulmasına yardımcı olmaktadır.
4. Lojistik işletmelerinde yalın 6 sigma uygulanışı nasıl olmalıdır?
İşletmelerde yalın altı sigma uygulamalarının başlangıç noktasını, müşteri değerinin tanımlanması oluşturmaktadır. Müşteriler kendilerine değer yaratan faaliyetler için ödeme yapmayı kabul etmektedirler ve yalın altı sigma anlayışında israf; “müşterilerin ödeme yapmayı kabul etmeyeceği her işlem” olarak tanımlanmakta ve müşteri ihtiyaçlarını karşılamayan her durum hata olarak değerlendirilmektedir. Başarılı sonuçlara daha hızlı ulaşılmasını sağlayan yalın altı sigmanın işletmelerin temel faaliyetlerine uyumunun sağlanmasında girdi(başlangıç)-süreç(uygulama)-çıktı(değerlendirme) modeliyle sağlanmaktadır. Başlangıç aşamasında öncelikle lojistik işletme yöneticilerinin yalın altı sigma anlayışının niteliklerini, içeriğini ve işletmenin temel girişimlerini, faaliyetlerini olumlu yönde nasıl etkileyeceğini anlamaları ve kabul etmeleri gerekmektedir. Lojistik yöneticileri harekete geçme kararını verdiklerinde; izlenecek politikalar, yönetmelikler ve uygulanacak kurallar, proje liderleri tarafından belirlenecek ve geliştirilecektir. Seçilen doğru projeler ve doğru çalışanlar; finans, insan kaynakları, kalite, iletişim gibi kurumsal faaliyetler ile desteklendiğinde yalın altı sigma uygulamasına geçilebilecektir. Yalın altı sigmayı başarıyla uygulayabilen lojistik işletmeleri; doğru yapabilme, daha yüksek güvenilirlik, kalite ve verimlilik, hızlı teslim ve düşük maliyet gibi başarılı sonuçlara ulaşabilmekte, işletmenin etkinliğini çarpıcı şekilde artırabilmektedirler.
5. Lojistikte yalın 6 sigmanın faydaları nelerdir?
Lojistik şirketleri yakın altı sigma uygulamasıyla, maliyetlerini düşürerek, stok seviyelerini azaltarak, daha karlı hale gelmekte ve rekabet avantajı kazanmaktadır. Yalın altı sigma lojistiği değer yaratmayan işlemlerden arındırılarak, teslimat sürelerini azaltarak daha etkin ve verimli hizmet sağlanmasına yardımcı olmaktadır. Lojistikte temel amaç; gereksinim duyulan kaynakların, doğru zamanda, doğru yerde, doğru miktarda, doğru maliyet ve en yüksek esneklikle hasarsız bir biçimde teslimidir. Gelişen çağda, zaman kavramı ön plana çıkarak, değer yaratmaktadır. Hız lojistik hizmetinizin ana unsurları arasında yer alarak, kalitenin simgesi konumundadır.
6. Lojistikte yalın 6 sigmanın verimlilik artışı ve maliyet azaltmaya etkisi nedir?
Yalın altı sigmanın amacı, katma değer yaratmayan işleri ortadan kaldırarak veya azaltarak, maliyetleri düşürmek ve kaliteyi artırarak karlılığı en yüksek seviyede tutmaktır. Katma değer yaratmayan etkinlikler, katma değer ölçütlerini (tekrarlanan işler, aktarmalar, denetleme/kontrol, bekleme/gecikmeler vb.) karşılamayan etkinliklerdir. Geçmişte, geleneksel mantık, “yüksek kalitenin uzun vadede düşük kaliteden daha pahalı olduğu” yönündeydi. “Kaliteyi artırmak için yapılan harcamalar hizmet maliyetine yansıtıldığı için hizmet fiyatı artar, bu da rekabet gücünü azaltır” anlayışı hakimdi. Yalın altı sigma uygulamasıyla kaliteli olmanın pahalı olmadığı anlaşılmıştır.
7. Yalın 6 sigma metodolojisinde süreç odaklılığı nasıl olmalıdır?
Lojistik işletmesi, amaçlarına ulaşabilmek için yaptığı tüm faaliyetleri değer yaratan ve yaratmayan faaliyetler olarak gruplandırmak zorundadır. Başka bir ifade ile “müşteriye değer yaratmak” yaklaşımından hareket edilerek, birer maliyet unsuru olan tüm faaliyetlerin işletmenin ürettiği ürünlere daha fazla bir katma değer yaratıp yaratmadığına göre gruplandırılması gerekmektedir. Çünkü faaliyetin işletmenin ürüne kattığı değerin, o etkinliğin maliyetinden fazla olması beklenmektedir. Eğer faaliyetin ürünlere kattığı değer, faaliyetin maliyetinden düşükse bir değer yaratılmamış demektir. Lojistik firması rekabet üstünlüğü elde edebilmek için tüm bu faaliyetlerin üretilen ürünlere kattığı değeri, rakiplerin faaliyetlerinden elde ettiği değerden daha fazla olmak zorundadır. Aksi takdirde işletmede değer yaratılsa bile rekabet üstünlüğü elde edilemez. Sürdürülebilir rekabet gücü, işletmenin mevcut ve gelecekteki rakiplerinin taklit çabalarına karşı farklı kalmayı başarabilen bir değer yaratma stratejisi uygulamasıdır. Rekabet gücü, düşük süreç maliyetlerinden ya da hizmet farklılaştırmasından kaynaklanmaktadır.
8. Yalın 6 sigma metodolojisinde müşteri odaklılık neyi ifade eder?
Lojistiğin hizmet sektörü olmasından ve fiziksel bir ürün gibi kalite ölçümünün ürünün kalitesine göre belirlemek mümkün olmadığından dolayı temel olarak kalite müşteri memnuniyeti ile birebir ilişkilidir. Bu nedenle verilen hizmetin hızı, belirlenen prosedürlere uygunluğu, firmanın sürekli kendini yenilemesi, personel eğitimleri gibi hizmet kalitesini direkt etkileyecek unsurların sürekli denetim altında tutulması şarttır. Lojistik işletmesi içinde yer alan ve müşteri ile temas eden satış, satış sonrası destek bölümler kalite konusunda talepleri ileterek bir tür geri bildirim sağlarlar. İçeride kurulan kalite kontrol noktaları ile hizmet kontrolü yapılabilir. Kalite, tüm çabaların ortak bir bileşkesidir. Kalite müşteri memnuniyetine giden yoldaki en önemli yapı taşlarından biridir. Müşteri olmadan şirket ve pazar payından söz edilemez.
9. Yalın 6 sigma metodolojisinde sürekli eğitim ve gelişimin önemi nedir?
Lojistik insan unsuru, işletme çalışanları ve diğer tüketicileri kapsamı içerisine aldığından malzemeye yapılan yatırımlar kadar çalışanlara da yatırım yapılmalıdır. Bu alanda personel seçimi ve işe alım sürecinde belirli standartlar oluşturulmalı, alınacak personelin bu standartlara uygunluğu denetlenmeli, hizmet personelinin çalışmalarını da izleyip değiştirmek yerine onları teknolojiyle desteklemek için dönem dönem eğitim programları açılmalıdır. Personelin performansları değerlendirilerek eksiklikleri tespit edilip giderilmelidir. Bu da lojistik hizmet kalitesinin arttırılmasını sağlar. Burada kalite ve üretkenliği artırmak ve maliyetleri düşürmek için üretim ve hizmet sistemi sürekli iyileştirilmelidir. Bu iyileştirmeleri sağlamak için eğitilmiş yüksek bilgi düzeyine sahip çalışanlar istihdam edilmelidir. Çalışanların tümü örgütteki her durumu tartışmaya açarak ve iyileştirme yolları aramak becerisine sahip olmalıdır. Sürekli gelişme sağlanan firmalarda tüm faaliyetlerde bir iyileşme meydana gelir. Lojistik firması içerisinde amaç ve hedef birliği sağlanır, çalışanların bilgi ve beceri düzeyi gelişir ve motivasyonları artar, sorunlar ortak olarak etkileşim içindeki birimlerin katkılarıyla çözülür.
10. Yalın 6 sigma metodolojisinde tedarikçilerle ilişkiler nasıl olmalıdır?
Lojistikte hizmet kalitesini etkileyen faktörlerden biri de sektördeki tedarikçilerle olan ilişkidir. Tedarik zinciri yönetimi; sistem çapında maliyetleri minimize edebilmek ve aynı zamanda hizmet kalitesini artırmak için gerekli ihtiyaçları karşılayabilmek amacıyla malın üretilmesi ve doğru miktarda, doğru yerlere ve doğru zamanda dağıtılabilmesi için tedarikçileri, üreticileri, depoları ve mağazaları etkin bir şekilde entegre etmek üzere kullanılan yaklaşımlar kümesidir. Lojistik hizmet sağlayıcısı kuruluşlar, firmanın hizmet tedarikçisi olarak, tüm lojistik süreci optimize eden ve spesifik ihtiyaçlara cevap veren standart operasyon prosedürlerini tüm ayrıntılarıyla ele almalıdır. Böylece tedarik zincirini kusursuz yöneten entegre lojistik çözümleri sunarak firmanın kendi ana faaliyetleri üzerinde odaklanabileceği ortamı sağlamaktadır. Tedarikçilerle işbirliği, çalışanların örgüt dışındakilerle işbirliği derecesini ifade eder.